tag:blogger.com,1999:blog-60312616232547271122024-03-05T06:11:47.820+01:00Fioempweblog over taal en zoMaartjehttp://www.blogger.com/profile/04285702899343810235noreply@blogger.comBlogger65125tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-38228503683250540512024-01-18T23:28:00.004+01:002024-01-18T23:31:01.635+01:00Waarom iedereen eigenlijk omnilinguaal moet zijn (concept)In de reële wereld zijn veel mensen multilinguaal of meertalig. Dat wil zeggen dat je meerdere talen verstaat en spreekt, in sommige gevallen al van jongs af aan. Als je de hele wereldbevolking beschouwt, dan is de meerderheid multilinguaal. Daar zitten dan ook bilingualen bij (mensen die twee talen van jongs af aan hebben verworven). Er bestaan ook mensen die heel veel talen spreken. Vaak hebben ze zich dat zelf aangeleerd, bijvoorbeeld door hun motivatie en/of doordat ze een enorme talenknobbel hebben. Die mensen noemen we polyglotten. Dat is de reële wereld. In de ideale wereld beheersen alle mensen alle talen. Van jongs af aan. Volledig.<br />
<br /><b>De knulligheid van vertaalde liedjes</b><br />
Ik kom bij dit geniale idee door middel van een mislukt liefdesliedje van Guus Meeuwis. Als je het mij vraagt, is het vertaalde nummer <i>Dat komt door jou</i> het net niet. Het heeft een prachtige melodie, maar de tekst past er net niet goed in. Dit komt doordat het nummer een vertaling is van <i>A te</i> van Lorenzo Jovanotti Cherubini. De Nederlandse woorden zijn dus met passen en meten op de al bestaande melodie geplakt. Natuurlijk, de boodschap komt over, maar mooie taalkunst is het niet meer door de beperkingen die de melodie geeft. Ik zie in ieder geval drie kenmerken die ik wel vaker tegenkom bij vertaalde liedjes.<span><a name='more'></a></span><div><b><br /></b></div><div><b>Loze woordjes</b></div><div>Als eerste zie je vaak dat zinnen worden opgevuld met loze woordjes zoals je kunt zien in de songtekst hieronder bij "en niet echt meer adem". De vertaler heeft - als je het mij vraagt - het woordje "echt" moeten toevoegen om het te laten passen. </div><div><b><br /></b></div><div><b>Klemtoon</b></div><div>Als tweede klopt de klemtoon of zinsmelodie niet altijd meer. Guus zingt: "Ik ben bang dat ik straks zonder (...) me niet kan vinden." "Me niet kan <u>vínden</u>," zou je zeggen, maar hij zingt de nadruk op "niet". Zo ook bij "<u>láten</u> razen" in plaats van "laten rázen". Er zitten er nog een paar in. Zoek ze maar op.</div><div><br /></div><div><b>Taalknulligheden</b></div><div>Als derde kun je vaak een scala aan taalknulligheden tegenkomen omdat de de vertaler in het nauw gedreven lijkt te zijn geweest. Zo zijn zinnen soms bijna of helemaal ongrammaticaal. Dichterlijke vrijheid? Misschien, maar ik vind het in dit nummer vooral slordig overkomen in plaats van poëtisch. De eerste zin ontspoort al in een anakoloet. Ik weet eigenlijk niet eens waar -ie eindigt. "Heerlijk dromen dat jij hier bent", laat je die mensen dat doen? En: "voelt het soms alsof ik zonder" etc, is dat een vraag? Help! Nog een sullig voorbeeldje: "jouw oogverblindehend zijn" (discutabel grammaticaal en niet metrisch).</div><div><div><br /></div><div>Tja, de pure schoonheid van het originele nummer is dus wat ten onder gegaan, ten eerste in de vorm, maar daardoor ook in de betekenis. Maar hoe breng je dit nummer dán aan de man in Nederland? Of überhaupt buiten Italië? Zelfs al zou iedereen buiten Italië Italiaans gaan leren en het lied dan zou gaan beluisteren, dan zou het lied alsnog niet dezelfde impact hebben. Een liedtekst kan je emotioneel namelijk pas het allerbeste en diepste raken als het in je moedertaal wordt gezongen. </div><div><br /></div><div><br /></div><div><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;"><b>Songtekst "Dat komt door jou" - Guus Meeuwis (begin)</b></span></div><div><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;"><br /></span></div><div><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">Ik laat vandaag de mensen lachen</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">tot de nacht zal komen</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">heerlijk dromen dat jij hier bent</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">en ik jou kan voelen</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">naar jou kan lachen</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">voelt het soms alsof ik zonder</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">veel te leeg en veel te kil ben</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">en niet echt meer adem. (1)</span></div><div><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">Ga vandaag een berg beklimmen</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">en de top bereiken</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">met jou in m'n hart</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">waar ik jou wil houden</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">vast wil houden</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">ik ben bang dat ik straks zonder</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">veel te klein en veel te kil ben</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">en me niet kan vinden (2)</span></div><div><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;"><br /></span></div><div><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">'k Zal vandaag de storm bedwingen</span><br style="background-color: white; color: #666666; font-family: -apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;" /><span face="-apple-system, system-ui, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #666666; font-size: 16px;">en dan laten razen (2)</span><span face="-apple-system, system-ui, Segoe UI, Roboto, Helvetica Neue, Arial, Noto Sans, sans-serif, Apple Color Emoji, Segoe UI Emoji, Segoe UI Symbol, Noto Color Emoji" style="color: #666666;"><br /></span>
<br />
conclusie: op deze melodie kan geen Nederlandse tekst met dezelfde mooie boodschap gepast worden. Dus moeten we het doen met de Italiaanse tekst. Maar niet iedereen spreekt Italiaans. Dit is slechts een voorbeeld, met voorbeelden van talen, een lied en een boodschap, maar er zijn er meer! Dus: iedereen moet gewoon eigenlijk alle talen als moedertaal hebben, dus omnilinguaal zijn.<br />
<br />
Voordelen te over. Goed plan dus. Ik zal nadenken over de uitvoering ervan.</div><div><br />
<br />
<a href="https://www.youtube.com/watch?v=FSea1YPxK1c" target="_blank">A te van Lorenzo Jovanotti Cherubini</a><br />
De <a href="https://songteksten.net/lyric/192/67896/guus-meeuwis/dat-komt-door-jou.html" target="_blank">liedtekst</a> van <i>Dat komt door jou</i> van Guus Meeuwis</div></div>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-88892215247493432772021-11-15T20:13:00.003+01:002021-11-15T20:23:52.207+01:00Even goed kijken naar 'Een Teken' van Froukje<div style="text-align: left;">Vlak nadat Froukje haar single <i>Een Teken</i> liet horen, was ook de videoclip te zien. Supermooi, was mijn eerste mening. Een vriendin van me vond 'm best deprimerend, "in de lyrics klonk toch nog wel hoop?" Ik dacht van niet, maar wilde het eventjes uitzoeken. Zet je bril op en lees mee!</div><div style="text-align: left;"><br /></div><table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjttfQ83zc2bm9_FzHAv8eDPhtG37RXwin6WFbOw1WswOpF9VJ9gORKO4cXylpLwsHqgj4oCWQYyXPRGNFiJuSFEBk3vGUEanxoGseM2W63Z8mhEsJ4Y9woXcz4ss3Krq2tuH2Vk2tZsdKP/s4032/IMG_20211105_214708.jpg" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img alt="zangeres Froukje op het podium in 013" border="0" data-original-height="4032" data-original-width="3024" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjttfQ83zc2bm9_FzHAv8eDPhtG37RXwin6WFbOw1WswOpF9VJ9gORKO4cXylpLwsHqgj4oCWQYyXPRGNFiJuSFEBk3vGUEanxoGseM2W63Z8mhEsJ4Y9woXcz4ss3Krq2tuH2Vk2tZsdKP/w240-h320/IMG_20211105_214708.jpg" width="240" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: x-small;">Froukje speelt <i>Een Teken</i> in 013</span></td></tr></tbody></table>Eerst even in z'n algemeenheid waar het lied over gaat. Hiervoor kunnen we het beste te rade gaan bij het refrein:<div><br /></div><div><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">En oh, ik moet leren van de leegte</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Dus ik moet je eigenlijk vergeten</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Voor ik een word met ons tweeën</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Laat het me weten, geef me een teken</span><br /><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;">De hoofdpersoon (ik ga er voor het gemak even vanuit dat dit een 'ze' is) moet iemand vergeten. "Eigenlijk", dus het is niet precies wat ze aan het doen is. Ze moet leren van de leegte, van de stilte, van het zijn zonder die ander. Het lijkt of ze dit tegen zichzelf zegt. Haar verstand spreekt hier. Ook vraagt ze aan de ander om haar tegen te houden als ze teveel naar diegene toegroeit. Het is beter dat ze niet één wordt met hun twee. Ze wil niet hebben dat ze straks niet meer zonder het stel, de combinatie, bestaat. Het is een beetje treurig, gaat over loslaten. Maar is er toch niet ergens hoop?</div><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;"><div>Eerst even kijken wat er in het eerste couplet staat. <span><a name='more'></a></span></div><div><br /></div><div><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Licht in de badkamer</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Als ik dan toch leef, het liefst samen</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Waarom zou ik denken en niet delen?</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Ik wil kapotgaan en niet helen</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Ik wil van iemand houden</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Tot we ons kapotvervelen</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Ik wil weer diep in de put kijken</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Ik denk dat ik best veel op mij lijk, want</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Ik was het eigenlijk best kwijt, en</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Dat constateer ik, ik verwijt het je niet</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Maar 't is beter</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Ook iets volmaakts moet soms breken</span></div><div><br /></div><div>Hier zegt ze: ik denk dat ik best veel op mij lijk, wat een beetje een gekke zin is, want je zou eerder zeggen: "Ik denk dat ik best erg mezelf ben" of dan in ieder geval: "Ik denk dat ik best veel op mezelf lijk", dit komt mijns inziens doordat ze de zin opbouwt naar analyse van: "Ik denk dat ik best veel op <b>jou</b> lijk", wat een heel logische zin is, maar dat zegt ze dus juist niet! Hierdoor wordt het contrast nog groter. Ze zegt dus indirect dat ze niet op die ander lijkt en dat contrast versterkt ze. </div><div><br /></div><div>Met de zin erna lijkt ze aan te geven dat ze zichzelf weer terug heeft gevonden. Ze weet weer wie ze is, hoe ze is en dat ze best anders is dan die ander. Misschien had ze deze realisatie wel dóór die ander. </div><div>Bovendien lijkt deze analyse bevestigd te worden door de frase erna: "ik verwijt het je niet". Je bent zo anders, maar ik geef je er niet de schuld van.</div><div><br /></div><div>In dit couplet komt vooral het afronden naar voren, geen hoop. Natuurlijk, ze wil samen leven, gedachten delen, van iemand houden, maar wéét ook: "'t Is beter. Ook iets volmaakts moet soms breken."</div></div><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;">Dan nu het tweede couplet waarin twee keer het woord 'hoop' klinkt.</div><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;"><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Hoop in m'n woonkamer</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Ik kan een hoop uit je hoofd halen</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Ik ben toch niet mooi genoeg voor je?</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">En vind je dat echt, zeg 't vervroegd voor me</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Laat me maar achter, voor ik teveel ga verwachten</span></div><div style="text-align: left;"><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;"><br /></span></div><div style="text-align: left;">Ze begint met het benoemen van hoop, waarschijnlijk op een goed vervolg in de liefde. Maar gaat het hier inhoudelijk ook over? Ze is goed voor de ander, want ze "kan een hoop uit je hoofd halen". Ik denk hierbij aan problemen, negatieve gedachten, zorgen, maar aan de andere kant vermoedt ze dat ze niet mooi genoeg is voor de ander. Ze denkt dit, maar wil eigenlijk dat die ander dat ook echt zegt, dat ze een duidelijke, simpele reden heeft om dit te laten stoppen. Ze kan het zelf niet, kan niet anders dan haar gevoel volgen. Ze laat de beslissing aan de ander. "Laat me maar achter, voor ik te veel ga verwachten." </div><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;">Ook aan het einde van het nummer in een aangepast refrein komt naar voren dat ze zelf meer in de verliefdheid zit dan de ander:</div><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;"><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">En oh, er hangt zwaarte om de avond</span><br style="background-color: white; box-sizing: border-box; font-family: Programme, Arial, sans-serif; font-size: 18px;" /><span face="Programme, Arial, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 18px;">Omdat ik het vast veel mooier dan jij vond</span></div><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;">Het lijkt me op deze manier dat haar gevoel nog door wil gaan en nog hoop heeft, maar dat haar verstand iets anders zegt. Het doorhakken van de knoop laat ze over aan de ander, die minder verliefd is en waarschijnlijk wat reëler nadenkt, die met een fris hoofd kan zeggen: nee, we gaan nu te ver.</div><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;">Terug naar de hoop: ik vrees dat we hier vooral te maken hebben met schijnhoop. De videoclip laat ook vooral treurnis zien: een bord spaghetti op de grond met de spaghetti er half af, een bassiste die met haar hoofd tegen de muur treurig speelt, een donkere ruimte, sippe gezichten. Misschien gaf de clip wel wat sturing in de interpretatie. Of we die sturing willen omarmen, is natuurlijk altijd aan de luisteraar. </div><div style="text-align: left;"><br /></div></div>Maartjehttp://www.blogger.com/profile/04285702899343810235noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-71806515135805099512018-07-17T13:59:00.003+02:002024-01-18T23:32:33.033+01:00Recensie: Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken - Arjen van Veelen<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjx3B3pB232JG6K_tXWxI5No9kHhfZfSvoWRpgNb9D_jVx5glDJbakRus2hIyTZK449sTEzDkj_9gPngbSk3lvLl1c44T5oPQqqd-4RUNZaKpJNTjy5rQs6p7VOuQ6X_CIzFQ9pAU-GuU-X/s1600/obelisken.jpg" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="282" data-original-width="179" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjx3B3pB232JG6K_tXWxI5No9kHhfZfSvoWRpgNb9D_jVx5glDJbakRus2hIyTZK449sTEzDkj_9gPngbSk3lvLl1c44T5oPQqqd-4RUNZaKpJNTjy5rQs6p7VOuQ6X_CIzFQ9pAU-GuU-X/s1600/obelisken.jpg" /></a></div>
Natuurlijk is dit geen eeuwenoud handboek. Het is een roman waarin de hoofdpersoon het verlies probeert te verwerken van zijn vriend Tomas, die een voorbeeld voor hem was als wijsgeer en schrijver.<div>
<br /></div>
<div>
In een interview voor VPRO Boeken vertelde Arjen van Veelen dat de Tomas uit het boek niet precies dezelfde is als de plotseling overleden schrijver Thomas Blondeau. Ja, hij had zijn personage wel op hem gebaseerd, maar door de kleine mutatie in zijn naam kon hij zichzelf meer vrijheid permitteren tijdens het schrijven. Wel jammer dat de naam 'Thomas Blondeau' in de roman opduikt op een screenshot van een Teletekstpagina. Dat is dan echt onverklaarbaar in het verhaal.</div>
<div>
<br /></div>
<h4>
Alexandrië </h4>
<div>
In de roman zien we afwisselend het heden en het verleden voorbijkomen. In het heden reist de hoofdpersoon af naar Alexandrië. Tijdens het lezen heb je voor jezelf ongeveer wel een idee waarom hij daar is al blijkt er aan het eind een specifiek doel te zijn. Door de matige aanwezigheid van spanning valt die bedoelde verrassing waarschijnlijk wat tegen. Niet dat dat erg is, want je zat er dus toch niet per se op te wachten. In de hoofdstukjes waar het verleden wordt beschreven leer je Tomas kennen. In dat verleden leeft hij dus nog. Je leert hem kennen als een waardevolle, inspirerende, misschien wel eigenzinnige vriend. Doordat je zelf Tomas lijkt te leren kennen, komt de drang tot overdenking en verwerking zeer goed over. Echt een goede prestatie.<span><a name='more'></a></span></div>
<div>
<br /></div>
<h4>
Wegwerpcamera</h4>
<div>
Wat opvalt, is dat er foto's in de roman staan. De meeste zijn gemaakt met een wegwerpcamera volgens de verteller. Ook komen er screenshots van filmpjes of afbeeldingen uit boeken voor. De afbeeldingen zijn misschien niet per se nodig, maar ik denk dat ze over het algemeen wel worden gewaardeerd door de lezer. De meeste dan. Ik wil een uitzondering maken voor bijvoorbeeld de eerste foto van een vliegtuigvleugel. Het gaf bij mij het suffe gevoel van het terugkijken van vakantiefoto's en het besef dat je steeds weer begint én eindigt met tegenvallende vliegtuigraamfoto's. De maker is er op het moment van creatie vol van, maar de kunstbeschouwer doet het niets.</div>
<div>
<br /></div>
<h4>
Euforie bij een rouwbericht</h4>
<div>
Het boek bevat veel weetjes, heel interessante ook. Er komt veel wijsheid van en over de klassieken in het werk voor en het hoofdstuk dat mij het meeste aanspreekt, was dat van pagina 140 tot 144, beginnend met "De flits van euforie die ik zelf had gevoeld toen ik hoorde van zijn dood bleef me later nog lang bezighouden." Dat hoofdstuk gaat over de zucht naar spannende nieuwtjes, over de schaamteloosheid van de social media-gebruiker, over de oppervlakkige aandacht voor elkaar via Facebook. Arjen vat hier de koe bij de horens. Je zou het eens na moeten lezen.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
Door alle wijsheden, doordat er veel gebeurt, door de noodzaak van het schrijven die je voelt, door de interne inhoudelijke samenhang en doordat de schrijfstijl prima is (gewoon goed, geen slordigheden, geen schoonschrijverij) vind ik dat deze roman eigenlijk de ANV Debutantenprijs had mogen winnen.</div>
Maartjehttp://www.blogger.com/profile/04285702899343810235noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-34883437534468302292018-05-17T16:17:00.000+02:002018-07-17T13:59:58.658+02:00Kort verhaalVoor het college Creatief schrijven, gegeven door schrijfster Pauline Slot, moesten we een kort verhaal schrijven. Ik vond het wel leuk om het met jullie te delen.<br />
<br />
<h3>
Koffie + muffin €2</h3>
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0xY1hRjQ6v2Dv0NGyfBZwGrJ1pWh2GM9_2nf31LE_x5XkpNelSOucREo8B7TW8FKDP8r7Na1DroB-SGdGNq_tj3054sckbggLriVw_2YxfHlj9x5NNS8loo3fjqSXiXpR1uxOHuo6ig3Y/s1600/20170921_155005.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="900" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0xY1hRjQ6v2Dv0NGyfBZwGrJ1pWh2GM9_2nf31LE_x5XkpNelSOucREo8B7TW8FKDP8r7Na1DroB-SGdGNq_tj3054sckbggLriVw_2YxfHlj9x5NNS8loo3fjqSXiXpR1uxOHuo6ig3Y/s320/20170921_155005.jpg" width="180" /></a>Natuurlijk kon de jonge student bij het binnengaan van de minder vooraanstaande koffieruimte – een betere kon je in de foyer van de universiteitsbibliotheek een honderdtal meter verderop vinden (ze hadden daar vanille latte!) – en het zien van de nieuwe, waarschijnlijk net niet gepensioneerde, misschien wel vriendelijke koffiedame nog niet weten dat hij deze wel behaaglijke maar voor langdurige doeleinden niet ideale ruimte veel later dan hij gewoonlijk deed op woensdagochtend, maar – wat nog veel belangrijker was – enorm veel zelfverzekerder dan hij ooit was geweest, zou verlaten, hoewel hij over het algemeen van zichzelf zou zeggen dat het hem toch niet zo erg aan zelfkennis ontbrak, vooral de laatste maanden niet, van het einde van de zomer tot net voorbij het donkerste dal van de winter, het begin van zijn opleiding Oude Nabije Oosten-studies waarin hij – wie had dat ooit gedacht! – op kamers was gaan wonen en duizend dingen leerde waarvan hij het bestaan niet eens wist toen hij in juli zijn vwo-diploma bibberig ondertekende op zijn oude gymnasium in een dorpje in het oosten van het land, zelfkennis waarmee hij het onregelmatige maar ergens wel hardnekkige terugkeren van zijn besluiteloosheid (of misschien eerder een soort twijfelsituatie) kon voorspellen. Hij heette overigens Jan. Zo had ik hem net ook wel gelijk kunnen noemen. Jan wilde cappuccino met op zich wel iets erbij als het kon, financieel gezien. Daar begon de aanleiding, of oorzaak, of nee, aanleiding van het besluiteloosheidsmoment: er stond een kaartje met een aanbieding die niet duidelijk aangaf of het ook cappuccino betrof: koffie + muffin €2.<br />
<a name='more'></a><br />
<br />
Jan week in zijn gang naar de toonbank af en maakte een sierlijke boog richting de tafeltjes. Twijfelmomenten zijn ontwijkmomenten. We doen gewoon net even alsof ze er niet zijn. Bij zichzelf dacht hij: kak! Hij haatte deze momentjes. Waarom had hij niet die snel op te roepen algemene kennis over ongeschreven bestelregeltjes? Een normaal mens zou gewoon vragen of die aanbieding ook voor cappuccino gold. Jan niet. Jan had namelijk ergens het idee dat het niet zo was en dan kon het vragen ernaar allesbeslissend zijn! Dit moest dus goed gebeuren en dingen die goed moeten gebeuren eisen bedenktijd.<br />
De stoel waarop hij zat was comfortabel, lekker verdekt opgesteld en bood uitzicht op de bar. Dit was een en al geluk en toeval (een pleonastische tautologie, want geluk is eigenlijk altijd toeval, maar soit) want hij dacht in zijn noodbocht alleen maar: <i>aaah! Twijfel! Nog niet bestellen! Iets anders! Wat? Zitten!</i> Dus. Oh ja, maar waarom was het een geluk dat de stoel uitzicht bood op de bar? Nou, omdat Jan tot een plan kwam nadat hij zag wat er aan de bar gebeurde. En dit is wat er allemaal gebeurde.<br />
<br />
Er kwam een mannetje aangelopen. Hij was klein, oud en had een baard. Waarschijnlijk was hij een professor of zo en daardoor gezaghebbend, maar tóch deed hij mij wel denken aan een ka-<br />
“Hallo!” zei het mannetje, “ik wil graag een ka- Hee! Koffie plus muffin twee euro?”<br />
“Ja,” zei het koffiedametje, “dat is nieuw, meneer!”<br />
“Oh, ze zien d’r wel lekker uit! Kan ik dan ook cappuccino nemen?”<br />
“Nou, vooruit.”<br />
<span style="white-space: pre;"> </span>Vooruit! dacht Jan, dat betekende dat het eigenlijk niet de bedoeling was! Het betekende <i>voor deze ene keer</i> of <i>omdat jij het bent</i>. Vooral dat laatste, dacht Jan. Jan dácht vooral. Hij wist niks zeker. Gelukkig kwam er een nieuwe klant.<br />
<br />
Het meisje bestelde een croissant. Volgens mij had ik dit net zo goed niet kunnen vermelden, want het draagt niks bij aan het verhaal. Wie kwam er nog meer? Oh, die studente die Engels sprak. Ik denk dat ze uit Italië kwam. Ze kende wel een beetje Nederlands, want het bordje met de aanbieding ging ook haar neus niet voorbij. Terwijl ze er nog naar keek én wees, zei ze:<br />
“A large cappuccino and a muffin, please.”<br />
<span style="white-space: pre;"> </span>Die maakt er een feestje van! dacht Jan.<br />
“Sorry, it’s only for small coffees”, zei de koffiedame met haar grootste buitenlandse glimlach.<br />
<span style="white-space: pre;"> </span>“Ooooh, I’m sorry, I didn’t know that! Then a small cappuccino, please, and a muffin.” En dan nog een keer “sorry” er zachtjes achteraan.<br />
<span style="white-space: pre;"> </span>De koffiedame knipperde wat met haar ogen. Jan wist wel waarom. Ze was ook een mens. Ze had ook haar gedachten, twijfels en verleidingen. Misschien had ze ook wel een verteller. Halverwege een verse ademteug begon ze toch maar aan de bereiding van die cappuccino.<br />
<br />
Toen kwamen er een hele tijd geen klanten. Tenminste, geen relevante klanten voor Jan. Of, nou ja, eentje kan ik er misschien nog wel noemen, het was de jongen met de dreadlocks. Hij keek of hij de hele wereld al afgereisd had. Waarschijnlijk had hij op zijn Instagram-profiel <i>world traveler</i> staan en zette hij bij elke post #wanderlust, of zo. Jan dacht dat niet, want hij had geen Instagram. Hij zag dat de <i>dreads guy</i> naar het bordje kijken.<br />
<span style="white-space: pre;"> </span>“Oh, kan dat ook met cappuccino?”<br />
<span style="white-space: pre;"> </span>“Nee, helaas, alleen met gewone koffie.”<br />
Oh! Ah! Wow! dacht Jan, hij niet! Zó gemakkelijk gaat het dus niet. <i>Dreadful</i>.<br />
<br />
Jan stelde een theorie op. Als ik hem goed begreep was die als volgt: de koffiedame streek met haar hand over haar hart als de klant een gunfactor had (de oude man). Was dat niet per se het geval (de Italiaanse studente) dan wilde ze wel toegeven als het anders te ingewikkeld werd, lees: sociaal ongemakkelijk. Je moest het de koffiedame in ieder geval niet te makkelijk maken om nee te zeggen (zoals de world traveler).<br />
<span style="white-space: pre;"> </span>Jan schatte zijn kansen in. Dat deed hij op zich best wel goed. Sommige dingen kon je gewoon niet weten. Oké, hij ging dus naar de bar en bestelde als volgt:<br />
<span style="white-space: pre;"> </span>“Goedemorgen, ik wil graag cappuccino en een muffin voor twee euro. Om mee te nemen graag.” (Dat laatste was een afleidingsmanoeuvre.)<br />
<span style="white-space: pre;"> </span>“Ja,” zei de koffiedame en draaide zich om naar het apparaat. Jan zocht een muffin uit, terwijl hij dacht: serieus? Gaat dit zo makkelijk bij mij?<br />
<span style="white-space: pre;"> </span>Bij het contactloos betalen checkte hij nog het bedrag, twee euro, geen cent meer. Jan voelde de victorie. Met rechte rug liep hij de koffieruimte uit, in zijn ene hand een muffin, in zijn andere de beker met het witte plastic dekseltje. <i>To go</i>, dan moest hij weggaan ook. Op een bankje aan de gracht at hij eerst vergenoegd de muffin op, trots als hij was op de gedane zaken. Daarna nam hij een slok en proefde de bittere smaak van koffie, zwarte koffie.<br />
<div style="text-align: right;">
<br /></div>
<div style="text-align: right;">
Maartje Lindhout</div>
Maartjehttp://www.blogger.com/profile/04285702899343810235noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-67739524245386361252018-01-19T11:03:00.003+01:002018-01-19T11:05:18.529+01:00Een middeleeuwse lachbandVoor een vak van mijn premaster las ik wat uit de Middelnederlandse Arthurroman <i>Ferguut</i>. Eigenlijk zijn die Arthurverhalen ontzettend vet! Alles sluit op elkaar aan en de personages beleven de grootste avonturen! Het totaal is eigenlijk een soort serie, een soort <i>Game of Thrones</i>, maar dan in middeleeuwse boekvorm.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqEvX06T_IoqflElUS0krBuuf8geGo6J87zTrDTkrAecaeGksCgLlP-d8XZZdiV_ZWdCjJ_0o5ZhEBikNr7vBdTrpIZ9ARli7_uuBihRfKCNOCaXgG0gw2WRLkJgfvt-j69rQPD_6GkuYY/s1600/1ste+schetsen-huisSomilet-Hiwassot.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="868" data-original-width="1600" height="216" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqEvX06T_IoqflElUS0krBuuf8geGo6J87zTrDTkrAecaeGksCgLlP-d8XZZdiV_ZWdCjJ_0o5ZhEBikNr7vBdTrpIZ9ARli7_uuBihRfKCNOCaXgG0gw2WRLkJgfvt-j69rQPD_6GkuYY/s1600/1ste+schetsen-huisSomilet-Hiwassot.jpg" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bron: http://ferguut.blogspot.nl/2013/06/</td></tr>
</tbody></table>
<br />
Het college ging over emoties in oudere literatuur. Ik vond de emoties rond humor wel grappig, dus ik ging die kant op. Ik dacht: series/soaps + lachen... lachband! Hadden ze in die middeleeuwse voordrachtsteksten niet een soort lachband? Hoe zorgde men er toen voor dat het publiek ging lachen?<br />
<a name='more'></a><br />
<br />
We hadden geleerd dat bepaalde emoties overgebracht konden worden door spiegelpersonages. Dat zijn personages die bijvoorbeeld huilen als er iets ergs gebeurd is met de hoofdpersoon. Als je dat hoort of leest, word je zelf ook verdrietig. Dat heeft te maken met spiegelneuronen in onze hersenen.<br />
<h4>
<br />Lachbandpersonages</h4>
Ik dacht: is het niet zo dat er ook spiegelpersonages aanwezig zijn die lachen wanneer de lezer of luisteraar moet lachen? Een soort lachbandpersonages?<br />
<br />
Die gedachte werd een onderzoek. Heel leuk, want zo heb ik de humor uit de hele roman bestudeerd. Ik ging kijken waar humor expliciet werd aangegeven.<br />
<br />
Dat gebeurde helaas niet zo veel. De meeste humor (en het is echt een grappige roman!) wordt impliciet aangegeven, of daarover valt te twisten of het wel echt bedoeld is om over te lachen. Is het bijvoorbeeld gewenst om Ferguut zelf uit te lachen? Hij doet aan het begin echt domme dingen, want hij is een boerenknul die een ridder wil worden. Hij vraagt bijvoorbeeld om zijn hooivork als zijn ouders hem klaarmaken tot ridder.<br />
<br />
Later, als hij zich al meer en meer als een echte ridder gedraagt, is hij zelf juist degene die grappen uithaalt. Maar uitbundig lachen doet hij er niet per se bij. Je moet zelf maar bedenken dat het grappig is! Misschien ook maar beter, anders wordt het de lezers en luisteraars allemaal veel te makkelijk gemaakt...<br />
<h4>
<br />Meer lezen</h4>
Hier een leuk blogje over Ferguut: <a href="http://www.ferguut.blogspot.nl/">www.ferguut.blogspot.nl</a>Maartjehttp://www.blogger.com/profile/04285702899343810235noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-3333674990439298262017-10-27T11:50:00.003+02:002022-06-12T19:47:59.433+02:00Dus dat.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div style="height: 0px;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWL63nQRB50_S9gY6ZOSbhpfm2aF8CYDJgq2pxTDs61XReCYvYgYHwA_poekSCwr4Z1f5DIrjgMSEJ0mssIuw0WAhxzCqiwxb3DVNjiQKuUPfB8hK88ze5fluBQr1wMSPpw7c31giqoqSC/s1600/bird.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: inherit;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="777" height="296" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWL63nQRB50_S9gY6ZOSbhpfm2aF8CYDJgq2pxTDs61XReCYvYgYHwA_poekSCwr4Z1f5DIrjgMSEJ0mssIuw0WAhxzCqiwxb3DVNjiQKuUPfB8hK88ze5fluBQr1wMSPpw7c31giqoqSC/s320/bird.jpg" width="320" /></span></a></div>
<span style="color: #454545; font-family: inherit;">De laatste tijd hoor ik het veel, soms zijn de twee woorden omgedraaid, maar meestal niet: dus dat. Het lijkt een soort stopwoordje (of stopwoordjes?) die je te pas en te onpas kunt toevoegen aan je uitspraak. Het liefst aan het eind. Maar waarom zeggen mensen “dus dat” eigenlijk? Betekent het wel iets?</span><br />
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 20.8px;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Dus</b></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;">Sinds de zomer geef ik Nederlands op een middelbare school en in veel klassen heb ik lesgegeven over signaalwoorden, dus daar kan ik nog wel eventjes over doorgaan. Het woordje “dus” is een signaalwoord. Het geeft de lezer of luisteraar een signaal. In dit geval is dat: klingel! Er komt een conclusie aan! Een conclusie is eigenlijk de slotsom van alle dingen die je ervoor hebt verteld. Nou, daar komt -ie, hoor! Tromgeroffel... dat!</span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 20.8px;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Dat</b></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;">De hele conclusie wordt geuit met het kleine, korte woordje “dat”. Maar wat zegt dat nou? Niets toch? Nou ja, niet helemaal. Het woordje “dat” verwijst naar iets anders. Vaak is datgene al genoemd. Even een voorbeeld:</span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 20.8px;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit; font-style: italic;">Een kip met een muts op?! Dat zie je niet vaak! </span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 20.8px;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-style: italic;"></span><br /></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;"></span></div>
<span style="font-family: inherit;">Hier verwijst “dat” naar de kip met de muts op. Zo verwijst “dat” uit “dus dat” ook terug naar wat er daarvoor gezegd is. Wat je dus doet als je “dus dat” zegt, is een verhaal samenvatten met een verwijswoordje dat terugverwijst naar je hele verhaal! Snap je ‘m? </span><br />
<a name='more'></a><br />
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 20.8px;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Onzin</b></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;">Eigenlijk is dat een beetje onzinnig om te doen, want het wordt er niet duidelijker op. Een conclusie of samenvatting geeft in het kort wat je punt nou eigenlijk was. Als je alleen “dat” zegt, bedoel je dus iets als: zoek het zelf maar uit, ik heb het net allemaal gezegd. Best lui, niet?</span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 20.8px;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Verhaal is uit</b></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;">Maar als het helemaal geen zin heeft, waarom zeggen we het dan? Naar mijn idee geeft “dus dat” wel degelijk informatie! Je geeft namelijk wél aan dat er een conclusie- of samenvattingachtig iets komt en wanneer komt zoiets? Aan het einde van een lap tekst. De luisteraar weet dus bij het horen van die woorden dat het verhaal uit is.</span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 20.8px;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;">Af en toe is zo’n afsluiting echt nodig, bijvoorbeeld als er geen duidelijke lijn in het verhaal zat of als er niet netjes naar een einde toe is gewerkt. Misschien haal je wel diep adem om nog iets toe te voegen, maar bedenk je je op het laatste moment. Dan geven die twee woordjes wel mooi aan dat je er nu echt niks meer over gaat zeggen.</span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 20.8px;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Ongemakkelijk</b></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;">Maar als je het mij vraagt is die afsluiting niet de enige reden waarom mensen “dus dat” zeggen! Mijn intuïtie zegt dat mensen het ook gebruiken om een ongemakkelijke stilte op te vullen. De spreker heeft net iets gezegd en is eigenlijk wel al uitgesproken, maar er gebeurt niet echt iets meer. Voordat de situatie ongemakkelijk gaat worden klinkt het “dus dat”.</span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 20.8px;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="color: #454545; font-stretch: normal; line-height: normal; margin: 0px;">
<span style="font-family: inherit;">De stopwoordjes “dus dat” lijken dus niet veel te betekenen, maar ze geven wel een duidelijk teken.</span></div>
Maartjehttp://www.blogger.com/profile/04285702899343810235noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-89226036637328423582017-06-04T17:27:00.002+02:002017-06-04T17:27:35.959+02:00Recensie: De gave van Asjer Lev - Chaim Potok<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgoUnjXVrgxV3JAOvt9pC51FKp_nKWTAhDcTCh4-WTv3dDw1Y6kXU1-xka0WzKDtq8u3F3FSaBHjViUXzx6mMrd0NNNMiKKuYeeplTgm04SQed45pbPe5KgVs6H0z1DJRL-d9W5LPIqVyDC/s1600/20170604_171331.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="900" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgoUnjXVrgxV3JAOvt9pC51FKp_nKWTAhDcTCh4-WTv3dDw1Y6kXU1-xka0WzKDtq8u3F3FSaBHjViUXzx6mMrd0NNNMiKKuYeeplTgm04SQed45pbPe5KgVs6H0z1DJRL-d9W5LPIqVyDC/s320/20170604_171331.jpg" width="180" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
Ja, hij heeft een gave: schilderen. Een bekende schilder is
hij. Zo heeft hij in het verleden kruisigingsschilderijen geschilderd. Kruisigingsschilderijen, als jood. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Want Asjer Lev is een jood. We krijgen het leven van een
joods gezin te zien. Alle gebruiken en gewoonten komen langs. Zeer interessant.
Al wordt alles een beetje bedompt verteld.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Want opgewekt is hij niet, die Asjer Lev. Aan het begin is
dat logisch. Zijn oom gaat dood. Voor de week rouw gaat Asjer Lev vanuit
Saint-Paul-de-Vence naar Brooklyn, met zijn hele gezin. Hij is van plan na de
week weer gewoon terug te keren naar Frankrijk, maar zijn ouders smeken hem te
blijven. Waarom precies?<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Later wordt duidelijk dat een belangrijk deel van de erfenis
voor Asjer Lev is. Dat deel behelst een ware kunstcollectie, waaronder werken
van zeer grote namen en schilderijen van Asjer Lev zelf! Zonder dat hij het wist
was zijn oom een groot fan.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
</div>
<a name='more'></a>De zoons van die oom zijn echter niet zo blij met dat
nieuws. De kunstcollectie is iets zondigs, kunst leidt maar af van het ware joodse
levensdoel. De kunstcollectie moet zo snel mogelijk weg. De schilder is het
daar natuurlijk niet mee eens.<o:p></o:p><br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Terwijl Devora, Asjer Levs vrouw, en de kinderen het
geweldig naar hun zin hebben in Brooklyn, voelt Asjer Lev zich totaal niet op z’n
plek hier op z’n geboortegrond. Alleen daar kan hij werken. Hij gaat terug naar
Parijs en Saint-Paul. Daar tekent -ie wat en bezoekt bekenden. Z’n vader ziet
-ie er ook, want die moet zakendoen voor de Rebbe.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
De Rebbe, dat is de hoogste man van de joodse gemeenschap de
Ladover chassidiem. Die woont in de chassidistische wijk in Brooklyn en is al
heel oud. En hij heeft geen nageslacht dus dat is nog een probleem.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Om één of andere reden doet die Rebbe zo loyaal tegen de in
vele joodse ogen zondige Asjer Lev. Waarom toch? Op een gegeven moment vallen
de puzzelstukjes in elkaar. Al is dat misschien iets te spannend verwoord. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Want spanning is in dit boek ver te zoeken. Zoals ik al
schreef is de toon van het boek best somber, zoals Asjer Lev is. Ergens wordt
er aan hem gevraagd of hij depressief is, maar hij ontkent dat. Zijn gevoel
wordt niet beschreven, ook al zou dan best hebben gekund in deze
ik-vertelsituatie. Hoe hij is en zich gedraagt lezen we vooral uit oordelen van
anderen, vooral Devora.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
</div>
<div class="MsoNormal">
Aan het einde van het boek, als hij weer terug is in
Brooklyn, heeft Asjer Lev toch weer na een hele tijd een schilderij – in kleur
dus! – gemaakt. Er lijkt verbetering te komen in zijn gesteldheid. De sombere
periode lijkt over. Jammer dat dan het boek ook stopt.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: x-small;"><i>De gave van Asjer Lev</i> van Chaim Potok is een vertaling van <i>The Gift of Asher Lev</i>, gepubliceerd in 1990.</span></div>
Maartjehttp://www.blogger.com/profile/04285702899343810235noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-68466158709009007082017-05-13T16:18:00.000+02:002017-05-14T09:06:44.968+02:00Vertaling Amar pelos dois - Portugal op het Eurovisie Songfestival 2017<div style="background-color: white; margin-bottom: 1.2em; padding: 0px;">
<span style="font-family: inherit;">Een lied dat opvalt tijdens het Eurovisie Songfestival is dat van Portugal. Vaak zeg of schrijf ik 'nummer', maar dit is echt een lied, een liedje! De zachte stem en de articulatie van de Portugese klanken zijn zo prachtig in dit kleinkunstachtige werkje te horen. Echt puur! Het gaat om <i>Amar pelos dois</i> van Salvador Sobral. Een Portugees nummer dus, tussen al die Engelse. Heel mooi, maar wat zingt hij eigenlijk? Hier een Nederlandse vertaling van de Portugese lyrics.</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-family: inherit;"><iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/0td62XxnjBk/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/0td62XxnjBk?feature=player_embedded" width="320"></iframe></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b style="background-color: white;"><span style="font-family: inherit; font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<b style="background-color: white;"><span style="font-family: inherit; font-size: large;">Amar pelos dois - Salvador Sobral</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<b style="background-color: white;"><span style="font-family: inherit; font-size: large;"><br /></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Se um dia alguém perguntar por mim <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Diz que vivi p’ra te amar <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Antes de ti, só existi <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Cansado e sem nada p’ra dar <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;"><i>Als op een dag
iemand naar me vraagt</i> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;"><i>Zeg dan dat ik
leefde om jou te beminnen</i> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;"><i>Voordat jij
kwam, bestond ik alleen maar</i> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;"><i>Ik was moe en
had niets te bieden</i><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;"></span></div>
<a name='more'></a><span style="font-family: inherit;">'Antes de ti' is best lastig te vertalen
in het Nederlands. Het betekent 'voor jou' met de betekenis van 'voordat jij er
was' of 'voor jouw bestaan'. Het liefst wil ik dit zo vaag mogelijk houden, dus
zonder te veel details over wat dat jou dan is in 'voor jou'. (Geen 'bestaan'
of 'aanwezigheid', maar gewoon alleen 'jou'.) Maar ja, dan denk je dus direct
aan 'ik heb een cadeautje voor jou'. 'Voordat jij kwam', werd het dus maar.<o:p></o:p></span><br />
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;"><br /></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Meu bem, ouve as minhas preces <o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Peço que regresses, que me voltes a querer<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Eu sei que não se ama sozinho<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Talves devagarinho possas voltar a aprender<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<i><span style="font-family: inherit;">Mijn lief, luister naar mijn gebeden<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<i><span style="font-family: inherit;">Ik vraag je om weer naar me terug te keren<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<i><span style="font-family: inherit;">Ik weet dat je niet in je eentje kunt
liefhebben<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;"><i>Misschien kun je het langzaamaan weer
leren</i><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;">Dit bovenstaande vers wordt twee keer
gezongen, gescheiden door een muzikaal intermezzo. Als je het aan Google
Translate vraagt, betekent 'Meu bem' honing. Eigenlijk betekent het letterlijk
'mijn goede'. Mijn lief dus. Zoiets.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;">Ook mooi om even bij stil te staan is het
woord 'devagarinho', wat 'langzaam' betekent. [Update: Letterlijk betekent het iets als 'langzaampjes'.] Gewoon mooi.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;"><br /></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Se o teu coração não quiser ceder<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Não sentir paixão, não quiser sofrer<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">Sem fazer planos do que virá depois<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<b><span style="font-family: inherit;">O meu coração pode amar pelos dois<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<i><span style="font-family: inherit;">Als jouw hart niet toe wil geven,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<i><span style="font-family: inherit;">Geen plannen wil maken om ze na te leven,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<i><span style="font-family: inherit;">Geen passie voelt, niet wil lijden,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;"><i>Dan kan mijn hart liefhebben voor ons
beiden</i><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;"><i><br />
</i>Als je let op het rijmschema, zie je dat in het
laatste couplet de eerste twee regels op elkaar rijmen, ceder (toegeven) en
sofrer (lijden), en de laatste twee regels op elkaar rijmen, depois (erna) en
dois (beide). Dit is een verandering ten opzichte van de andere versen. Toen ik
de tekst ging vertalen, kwam er echter een ander rijmschema uit, één van de
vorm ABAB. De eerste en de derde rijmen op elkaar en de tweede en de vierde.
Maar omdat de middelste twee regels eigenlijk wel te wisselen zijn wat de
inhoud betreft, en omdat ik rijm hier veel belangrijker vind dan de precieze
volgorde van de vertaling, heb ik hier dus het rijmschema behouden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both;">
</div>
<div class="MsoNoSpacing">
<span style="font-family: inherit;">Mooi einde, hè?</span><o:p></o:p></div>
Maartjehttp://www.blogger.com/profile/04285702899343810235noreply@blogger.com30tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-15335918174403444062017-04-30T21:49:00.000+02:002017-04-30T21:49:09.673+02:00Gekookte melk of gekookte rijst?We aten rijst met krenten. 'We' is datzelfde gezin waarin fioemp, de naam van dit weblog is ontstaan. Rijst met krenten is een gerecht voor luie dagen, of dagen waarop er bijna niemand van ons zeskoppige gezin thuis eet. Wat houdt het in? Heel simpel. In melk gekookte dessertrijst met krenten erdoorheen en lekkerbekjes erbij. Over die rijst mag je naar eigen believen roomboter, bruine basterdsuiker en/of kaneel strooien. Lekker! Net een toetje. Dat aten we dus, toen mijn broer ineens zei: "in de rijst gekookte melk".<br />
<br />
BAM! Wereld op z'n kop! (De mijne dan.) Want ja, normaal zeg je altijd 'in de melk gekookte rijst', maar dat klopt eigenlijk helemaal niet, want wat kookt er nou eigenlijk? Die melk! Dus je kunt niet zeggen 'gekookte rijst'. Mijn moeder zei van wel: "jewel, hoor!" Maar toen ik haar vroeg het uit te leggen, kwam ze er ook niet uit. 'Rijst in gekookte melk' zou dan nog de enige duidelijke benaming zijn die klopt. Huh?! Wat gebeurt hier? Wat doen wij altijd fout? Of raar?<br />
<br />
<br />
<a name='more'></a>Ik dacht aan groenten en aardappels. Daarvan zeg je ook dat ze gekookt zijn, terwijl je eigenlijk alleen over het water kunt zeggen dat het kookt. Maar wacht even! Het water ís niet alleen gekookt, het water hééft ook gekookt! De rijst ís alleen gekookt. Dat is wat anders. Nu zag ik 'm! We hebben hier te maken met verschillende werkwoorden!<br />
<br />
<h4>
1. De melk kookt</h4>
Het eerste werkwoord 'koken' is wat we noemen intransitief. Dat betekent dat er geen lijdend voorwerp bij komt te staan. <i>De melk kookt.</i> Klaar. Het betekent zoiets als 'de temperatuur hebben dat er gasvorming optreedt'. <a href="http://www.vandale.nl/opzoeken?pattern=koken&lang=nn" target="_blank">Van Dale</a> beschrijft het onder het lemma 'koken' bij puntje 1 als volgt: <span class="fq" style="border: 0px; box-sizing: border-box; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 0.95em; font-stretch: inherit; font-style: italic; font-variant-numeric: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">(</span><span class="fq" style="border: 0px; box-sizing: border-box; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 0.95em; font-stretch: inherit; font-style: italic; font-variant-numeric: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">van vloeistoffen</span><span class="fq" style="border: 0px; box-sizing: border-box; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 0.95em; font-stretch: inherit; font-style: italic; font-variant-numeric: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">)</span><span class="fq" style="border: 0px; box-sizing: border-box; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 0.95em; font-stretch: inherit; font-style: italic; font-variant-numeric: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"> </span><span class="fr" style="border: 0px; box-sizing: border-box; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 0.95em; font-stretch: inherit; font-variant-numeric: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">door verhitting in een bep. toestand komen. </span>Je kunt het vergelijken met een ander intransitief werkwoord, 'stinken'. <i>De melk stinkt.</i> Als je er een voltooide tijd van wilt maken, wordt het <i>De melk heeft gekookt</i>. Vergelijk maar met <i>De melk heeft gestonken.</i><br />
<i><br /></i>
<h4>
2. Ik kook melk</h4>
Het tweede werkwoord 'koken' is niet intransitief, maar transitief. Je kunt daar wél een lijdend voorwerp bij zetten. <i>Ik kook melk. </i>Dat betekent: zorgen dat iets gekookt is. Van Dale zegt bij puntje 2 onder 'koken': <span style="color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13.68px;">in deze toestand brengen</span>. (Dat was die toestand bij 1.) Dit werkwoord 'koken' kun je vergelijken met een ander transitief werkwoord, 'opdrinken'. <i>Ik drink de melk op.</i> Als je hiervan een voltooide tijd wilt maken, gaat het heel anders. Net als dat je zou zeggen <i>De melk is opgedronken</i>, zeg je <i>De melk is gekookt</i>. Met 'is' dus! En net zoals je kunt zeggen <i>De opgedronken melk</i>, zeg je ook (tromgeroffel) <i>De gekookte melk!</i><br />
<br />
Oké, je kunt dus zeggen dat melk gekookt is, gekookte melk. Maar hoe zit het nou met vast voedsel dat zelf niet kan koken, zoals rijst? Kun je zeggen 'gekookte rijst'? Ja toch? Maar hoe dan? Daarvoor is nóg een ander werkwoord nodig, heb ik bedacht.<br />
<h4>
<br />3. Ik kook de rijst</h4>
Ook dit derde werkwoord is transitief. Er staat een lijdend voorwerp bij. <i>Ik kook de rijst. </i>Dit werkwoord betekent: zorgen dat voedsel gaar wordt doordat het zich in een kokende vloeistof bevindt. Schat ik. Er staat hiervan namelijk geen omschrijving in de online Van Dale. Dit werkwoord lijkt heel erg op werkwoord 2. De betekenis is ietsje anders, maar verder functioneert het wel hetzelfde. Je kunt dus ook zeggen <i>De rijst is gekookt. </i>Vergelijk het met een ander transitief werkwoord: verbranden. <i>Ik verbrand de rijst.</i> En zoals je zou zeggen <i>De rijst is verbrand</i>, zeg je <i>De rijst is gekookt</i>. En je kunt dus net als <i>De verbrande rijst</i>, ook zeggen: <i>De gekookte rijst!</i><br />
<br />
Conclusie: zowel gekookte melk als gekookte rijst/groente/aardappelen bestaat. Dus 'in de melk gekookte rijst' is gewoon realistisch. Mits je dat derde werkwoord aanvaardt! En dat derde werkwoord staat nog niet in de Van Dale...<br />
<br />Maartjehttp://www.blogger.com/profile/04285702899343810235noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-31056285805493193562017-03-26T20:21:00.000+02:002017-03-26T20:31:16.932+02:00De tot ziens-foutVijf dagen heb ik hem geholpen met z'n wiskunde. Hij heeft de hele Lenteschool lang opgaven gemaakt, samenvattingen gemaakt en geleerd en gedurende die tijd heb ik zijn werk gecontroleerd en zijn vragen beantwoord. Nu had hij zijn eindtoets af en liep hij langs de nog pennende klasgenoten naar mijn bureau, legde zijn toets neer en gaf me een hand. "Bedankt voor de begeleiding!" zei hij en voordat hij de deur achter zich dicht deed: "Tot ziens!" Ik wist wat hij bedoelde.<br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJ_8b_Ma-YdRYMC4AwnHrdinmhZ9ioR2EofJdfHnr6hSxD9XQI8Dc4QvrPU7ui3oO3NninQDjTKiuHun5dyjKflKCVCRceXe5rJrjt4gVV-7fLq2UGs-jEkiU2vod5AlWxEiO9WRuZy1Az/s1600/20170223_163608.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJ_8b_Ma-YdRYMC4AwnHrdinmhZ9ioR2EofJdfHnr6hSxD9XQI8Dc4QvrPU7ui3oO3NninQDjTKiuHun5dyjKflKCVCRceXe5rJrjt4gVV-7fLq2UGs-jEkiU2vod5AlWxEiO9WRuZy1Az/s320/20170223_163608.jpg" width="191" /></a>De Lenteschool was klaar. Hij wist dondersgoed dat we elkaar nooit meer zouden zien. Waarom zei hij dan toch "tot ziens"? Ik zie twee mogelijkheden.<br />
<br />
1. De persoon die me nooit meer ging zien zei "tot ziens" omdat hij dat beleefd vond. De uiting dient zo niet alleen als redelijk betekenisloze afscheidsgroet, als je laatste brokje taal dat laat weten dat dit het eind is en dat je weggaat, maar ook als een al-dan-niet-gemeende wens om elkaar weer te zien. Dat laatste is beleefd, want je wilt iemand anders natuurlijk alleen nog een keer zien als je diegene mag. En iemand mogen (of doen alsof je iemand mag) is beleefd. Zou kunnen, maar zou dit allemaal in het hoofd van de groeter omgaan bij het verlaten van het lokaal, de ongeduldige middagzon tegemoet?<br />
<br />
<a name='more'></a>2. Nee. Daarom denk ik dat het eerder zo zit: de afscheidnemer wil groeten en heeft daarbij keuze. Groeten die veel voorkomen zijn:<br />
<br />
<ul>
<li>doei</li>
<li>dag</li>
<li>hoi</li>
<li>(ik) zie je</li>
<li>later</li>
<li>tot ziens</li>
</ul>
<div>
<br /></div>
<div>
Maar deze groeten zijn óf te informeel in deze situatie (hoi, ik zie je, later, doei) óf zo frequent dat ze niks speciaals meer hebben (doei, dag). Op zoek naar een beleefde groet denk je terug aan situaties waarin je toch wel een beetje beleefd moet zijn. Tegen wie moet je beleefd zijn? Tegen vreemden. Wanneer spreek je vreemden? Als je boodschappen doet! En wat zeggen die winkelmedewerkers altijd (omdat je terug moet komen)? Tot ziens! En wat zeg jij dan heel lui? Tot ziens! Terwijl je het niet meent.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<i>Tot ziens</i> wordt dus niet altijd gemeend. Het wordt af en toe gebruikt als betekenisloze groet, een taalhandeling meer, een teken of bevestiging van het einde van het contact, en dan vaak in een iets beleefde situatie. Heb jij nooit een telefoongesprek met een klantenservicemedewerker vriendelijk doch onoplettend afgesloten met "tot ziens!"?</div>
<div>
<br /></div>
Maartjehttp://www.blogger.com/profile/04285702899343810235noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-18042695462185324662016-11-23T23:00:00.000+01:002017-01-09T16:59:44.966+01:00Bruidsmeisje op de universiteit<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj58JO_FjCY0hUUsPMxrCZNGVALgO6bvXKGi9v6uHn2RVcNODkC5eF6aKP_JumZv9rPqD1IurFjVNPGwPGaqiswGYu6XEcy655z4QgO-zr7C-Ms3GgtWPcYqSCA_L0_Ybc2c5Lpzz3Uwu4/s1600/15068302_1435938753100179_7977479128499745179_o.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj58JO_FjCY0hUUsPMxrCZNGVALgO6bvXKGi9v6uHn2RVcNODkC5eF6aKP_JumZv9rPqD1IurFjVNPGwPGaqiswGYu6XEcy655z4QgO-zr7C-Ms3GgtWPcYqSCA_L0_Ybc2c5Lpzz3Uwu4/s320/15068302_1435938753100179_7977479128499745179_o.jpg" width="180" /></a></div>
Toen ik aan mensen vertelde dat ik paranimf zou zijn bij een universitaire promotie, keken ze nog net iets minder niet-begrijpend dan ik toen ik het woord voor het eerst hoorde. "Paranimf? Wat mag dat wel niet zijn?" Het klinkt als iets eigenaardig sprookjesachtigs. Eigenlijk betekent het 'gewoon' bruidsjonker of bruidsmeisje. In Nederland wordt een promotie namelijk gezien als een huwelijk tussen de promovendus en de universiteit.<br />
<div>
<br /></div>
<div>
<a name='more'></a>Een halfjaar geleden werden Judith en ik gevraagd door Tano, de promovendus. Voordat ik ja zei, wilde ik eerst weten wat ik daarvoor moest doen. Je bent dan de hele dag als een soort assistent bij de promovendus, maar eigenlijk hoef je niks te doen. Het is alleen maar formaliteit. Officieel zouden de paranimfen de dissertatie moeten kunnen verdedigen bij afwezigheid van de promovendus maar dat kwam eigenlijk nooit voor. Want ja, wie is er nou afwezig op z'n eigen verdediging? Wat paranimfen in feite doen, is er zijn - in nette kleding - en als dat gevraagd wordt (komt bijna nooit voor) een stelling voorlezen. "In het Frans?" vroeg Judith. Ja, alles gaat in het Frans, Tano's moedertaal. Nou, als dat alles is! Ja, hoor, dat wilde ik wel doen.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
Het werd oktober en als paranimfen, maar misschien eerder nog als vrienden en correspondenten (Tano zat nog in zijn Ivoorkust), deden wij voorbereidingen. De proefschriften met de uitnodiging en het briefje met de stellingen moesten bij allerlei universitaire mensen worden bezorgd. Ook regelden we een kaart waar alle collega's een wens op schreven en vroegen we alle vrienden een boodschap, foto of andere bijdrage op te sturen die we verzamelden in een boek vol met herinneringen aan Tano's tijd in Nederland. Samen met de docent die Tano begeleidde organiseerden we tenslotte het feest.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
Tano had voor zijn promotieonderzoek een gebarentaal uit Ivoorkust bestudeerd en vergeleken met een reeds gedocumenteerde gebarentaal uit de buurt. Als gebarentaalwetenschapper heeft hij veel contact gehad met gebaarders uit Nederland. Die kwamen ook op de grote dag. Twee gebarentolken waren er nodig tijdens de verdediging, want die bleek niet slechts in het Frans, maar ook gedeeltelijk in het Engels. </div>
<div>
<br /></div>
<div>
In onze nette jurkjes zaten we stijfjes naast Tano die de klederdracht van een Agni-dorpshoofd had aangetrokken. (Hoe vet!) Wat moesten we doen? Niks. Kijken, luisteren, meelachen met grapjes. Er kwamen wat vragen over specifieke bladzijdes in het boek. Judith zocht ze op en liet ze aan Tano zien. Geheel onverwachts moest ik nog een stelling voorlezen, stelling 6! De zeergeleerde opponent die dit had gevraagd, onderbrak me halverwege, omdat hij eigenlijk stelling 5 bedoelde. Zo kwam het dat ik maar liefst anderhalve stelling had voorgelezen! In het Frans!</div>
<div>
<br /></div>
Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-16079392694131842122016-10-11T19:53:00.000+02:002016-10-11T19:53:28.048+02:00Recensie Kinderboekenweekgeschenk: Oorlog en vriendschap - Dolf VerroenOp de vraag "Oorlog en vr?" zou je antwoorden: "ede!" maar dit kinderboekenweekgeschenk zegt: "iendschap!" Want wat is vrede? Kan een kinderboek over de oorlog ook over vrede gaan? Nee, dit boek gaat echt over oorlog, de Tweede Wereldoorlog, leven in de Tweede Wereldoorlog. En in elk leven maakt men zoiets als vriendschap mee. Zo ook in dit verhaal.<div>
<br /></div>
<div>
Opa vertelt, zo lijkt het. Opa is elf jaar oud. Hij heet Joop. Hij gaat naar school en ook niet. Hij maakt vrienden. Hij krijgt geheimen waarover hij moet zwijgen. Hij ontdekt dat er in de oorlog goede en slechte mensen zijn. Hij ziet oneerlijke dingen gebeuren. De oorlog is zo oneerlijk! Dat vindt Pollie, de onderduiker, ook.</div>
<div>
<blockquote class="tr_bq">
'Als we bevrijd zijn,' zei Pollie, 'fiets ik met een bom in mijn fietstas naar Duitsland en blaas ik heel Duitsland op.' </blockquote>
<blockquote class="tr_bq">
Ik moest lachen. </blockquote>
<blockquote class="tr_bq">
Pollie niet. </blockquote>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKsO4BQAvh8UiIj0a2NX_79hwafqV_wbDAwfqre1Ii0lqJ50X3h8I04n6gHrbFGteQKNpyMkawNZO4-jfj_5TNn2bQSffwgdplNSm7ayP1eBYMO1tkVHRqHmfnKpl26p9ns0G7lsl6I_A/s1600/20161011_193939.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="233" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKsO4BQAvh8UiIj0a2NX_79hwafqV_wbDAwfqre1Ii0lqJ50X3h8I04n6gHrbFGteQKNpyMkawNZO4-jfj_5TNn2bQSffwgdplNSm7ayP1eBYMO1tkVHRqHmfnKpl26p9ns0G7lsl6I_A/s320/20161011_193939.jpg" width="320" /></a></div>
<br />
<div>
<a name='more'></a>Oneerlijk is dat je onschuldige buurjongen wordt opgepakt en vermoord. Zijn lijk blijft een aantal dagen als waarschuwing liggen. Oneerlijk is ook dat joden niet meer naar de leeszaal mogen, dat ze altijd een gele ster op hun kleding moeten dragen en dat ze op een gegeven moment allemaal worden opgehaald. Oneerlijk is dat je ouders je verbieden met je vriend Kees om te gaan. Oneerlijk is dat je niet mag kiezen naar welke school je gaat. Waarom mag Kees wel naar de Handelsschool en Joop niet? Ze zijn bloedvrienden! Oneerlijk is dat je geen vrienden meer kunt zijn omdat de ander een NSB'er blijkt.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
Het einde van het boek is het einde van de oorlog. De vriendschap tussen Joop en Kees is door de oorlog onmogelijk gemaakt, stuk gegaan. Maar zoals dat misschien wel met elke vriendschap gaat, blijft er ergens nog een verbindingsdraadje bestaan. Dat draadje kronkelt doelgericht van de ene vriend naar de andere vriend, tussen alle politieke oriëntaties, familiebanden en nare herinneringen door. Is dat geen vrede?</div>
</div>
Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-8610949541452746672016-10-06T19:01:00.002+02:002016-10-07T00:01:42.048+02:00Excuses voor kinderboeken<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZsY2nhA7dEs0PtD6om67pjQu48RXG5wSVoUTod8TrRGKKjV4B1MqHUyRIj0MeaoON5ppK0M6TFB-Asx8z5LOgeEtwtsiZJ_MxlW70d056pvKyAshsVvH9ACg6rxEaDFjP9GRo5pB4zlw/s1600/20161006_163524.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="183" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZsY2nhA7dEs0PtD6om67pjQu48RXG5wSVoUTod8TrRGKKjV4B1MqHUyRIj0MeaoON5ppK0M6TFB-Asx8z5LOgeEtwtsiZJ_MxlW70d056pvKyAshsVvH9ACg6rxEaDFjP9GRo5pB4zlw/s320/20161006_163524.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Nee, ik vind niet dat je alles wat je wilt ook echt moet
doen, maar een kinderboek laten liggen omdat je je er te oud voor vindt –
ondanks dat je er helemaal ondersteboven van bent - is toch eigenlijk misschien
wel gewoon laf.</div>
<div class="MsoNormal">
</div>
<a name='more'></a>Het was prachtig geïllustreerd, ging over een muis die de
wereldzeeën per schip verkende, oer-Hollands dus, en het was nu maar één euro.
Ja, natuurlijk was ik te oud om dit boek te kopen, voor mezelf! Maar ik verzon
het excuus dat ik toch wel wat meer van jeugdliteratuur af mocht weten als ik
in een bibliotheek ging werken. Als ik tenminste werd aangenomen. Bovendien was
het Kinderboekenweek. De sluipreclame had dus ook z’n werk gedaan. Kon ik toch
niks aan doen? Die Kinderboekenweek zorgde er ook voor dat er een
Kinderboekenweekgeschenk te verkrijgen was, bij minimale besteding van tien
euro. Dit is overigens niet dé reden dat ik ook <i>Dummie de Mummie en de
drums van Massoeba</i> (€9,99) oppakte, doorbladerde en meenam naar de kassa. <o:p></o:p><br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Al bij het koopbesluit van het eerste boek ging het door me
heen: ze zal vragen of het een cadeautje is. Laat ik maar gewoon ja zeggen. En
een ingepakt boek is wel veel fancier. Mijn toekomstvisie kwam uit en ik
antwoordde: “Ja, allebei apart, alsjeblieft.” (Om de leugen geloofwaardiger te
maken.) “Jongen of meisje?” Oh oeps! Niet op voorbereid. M’n ogen vielen op het
dikste boek. Mummies en trommels zijn misschien eerder jongensachtig. Wereldreizigers
ook. “Eh, jongen, deze ook,” antwoordde ik dus. Ik werd zenuwachtig. Ik
fantaseerde over twee oppaskindjes die alle twee een boek kregen. Omdat het
Kinderboekenweek was. De één was elf, de ander zeven. Ik zou er voor de jongste
nog wat bij kopen, want die kreeg anders een heel dun klein boek. Verzinsels voor
het geval dat. Met zorg pakte ze de boeken in. Schaamde ik me? Zoveel moeite
voor niks. Nou ja, voor die service betaal je, zei de Hollander in mij. Weer
een excuus.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
“Alsjeblieft!” riep ze en ze liet haar knutselwerk zien.
Twee feestelijke pakjes lagen voor m’n neus. De één met ballonnenpapier en de
ander met een stickertje dat zei “Gefeliciteerd!” Ik moest me inhouden niet te
gaan protesteren: “Oh, maar ze zijn niet járig!”<span style="font-size: 9.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-2551020187361405472016-09-10T10:18:00.000+02:002016-09-10T10:41:44.149+02:00Recensie: De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren - Haruki Murakami<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_K05uuczTdAE-Nr89CSZA5BmGpzUa2GNIu19VBlPcLIjiiYKMMquRhH2ZSERV8fpYneqbbykfuFnZCoCfV7XxIx6NIj8VsX_2gWETq7mR00lBke4fcgCnC6H1d-swq3ylmAJtg2BzpJM/s1600/tsukuru.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_K05uuczTdAE-Nr89CSZA5BmGpzUa2GNIu19VBlPcLIjiiYKMMquRhH2ZSERV8fpYneqbbykfuFnZCoCfV7XxIx6NIj8VsX_2gWETq7mR00lBke4fcgCnC6H1d-swq3ylmAJtg2BzpJM/s320/tsukuru.jpg" width="213" /></a></div>
De Japanse Tsukuru is kleurloos, want hij heeft in tegenstelling tot zijn middelbare schoolvrienden geen kleur in zijn naam. Tsukuru betekent 'maker' en Tazaki, zijn familienaam, betekent 'veelpunt'. Saai. Zijn vrienden krijgen de bijnamen 'de Blauwe', 'de Rooie', 'Witje' en 'Zwartje'. Ondanks de kleurloze Tsukuru is het vijftal een hechte vriendengroep. Er hangt een harmonie in de groep, zo perfect als je misschien nog nooit hebt meegemaakt. Maar opeens willen de kleuren Tsukuru niet meer zien.<br />
<br />
Ze zeggen niet waarom. Tsukuru begrijpt er helemaal niets van. In zijn studententijd verkeert hij een halfjaar lang in een zwaar depressieve staat waarin hij bijna dood gaat. Uit eindelijk komt hij er weer bovenop. Toch houdt het hem zestien jaar later nog steeds in z'n greep als hij datet met een vijf jaar oudere vrouw, Sala. Zij wil niet dat hij ermee blijft zitten. Ze gebiedt hem op onderzoek uit te gaan. "Ik googel ze wel even en dan ga jij ze opzoeken!"<br />
<br />
<a name='more'></a>Zo gebeurt het. Langzaamaan komt Tsukuru tot schrikbarende ontdekkingen en blijkt de reden van het breken van de harmonieuze groep helemaal niet zo eenduidig. Er is hier veel meer aan de hand geweest! Iets wat misschien zelfs wel erger was dan de depressieve periode van Tsukuru.<br />
<br />
Maar hoe geloofwaardig vindt Tsukuru dat verhaal? Hoe kan zoiets in de werkelijke wereld plaatsvinden? Is er hier sprake van waanbeelden? Nee. Wordt er gelogen? Nee. Is er misschien meer tussen droom en werkelijkheid? Iets wat met ons speelt en waar we geen vat op kunnen hebben?<br />
<br />
Misschien moet je daarin geloven om het verhaal te kunnen slikken. Maar moet je dan ook dat vreemde verhaal geloven over die man met de zesde vingers? Die man wist dat hij binnenkort dood zou gaan, omdat hij dat van iemand gehoord had. Niet zomaar iemand, iemand die hem de gave had gegeven om een kleurensilhouet te zien om iedere persoon. Als hij iemand ontdekte met een vale kleur, kon hij de gave (en zijn verkorte dood) aan diegene overdragen.<br />
<br />
Of is dat ook maar een verhaal, ook al gaat het over kleuren en magie en staat het in hetzelfde boek?Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-52613133239666340742016-09-06T14:30:00.000+02:002016-09-07T16:26:08.821+02:00Spelling als medicijn tegen taalverandering?<div style="text-align: right;">
</div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOzXm7gFM2hqnOjCwvSNyLjQy2n8puXv3OVcup894OF93XhYNI5H2Y2P09Kh-2H85EHf0aJGfYBce1ir7awBUmTn7P9orIxn3xvLAry3Sk6ilHzVn0g1qwTm8sZur-dFBl-YjzwXxQjRc/s1600/20150611_175314.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><span style="font-family: inherit;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOzXm7gFM2hqnOjCwvSNyLjQy2n8puXv3OVcup894OF93XhYNI5H2Y2P09Kh-2H85EHf0aJGfYBce1ir7awBUmTn7P9orIxn3xvLAry3Sk6ilHzVn0g1qwTm8sZur-dFBl-YjzwXxQjRc/s320/20150611_175314.jpg" width="209" /></span></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="font-size: 12.8px; text-align: center;"><span style="font-family: inherit; font-size: small;">Bedankjes voor de deelnemende kinderen</span></td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNoSpacing">
In veel gebieden van het Nederlands gaat de z steeds meer als de s klinken en de v als de f. “Ik heb de son sien sakken in de see”, is een stereotype uiting van een Amsterdammer. Het verschil tussen de s en z en tussen de f en de v is wel eens groter geweest. In het zuiden van het land is dat verschil nog het meest aanwezig. Daar vind je ook nog een onderscheid tussen de (geschreven) ch en g. In Zuid-Holland, waar ik woon, is er zo goed als geen verschil meer tussen die klanken. Maar je schrijft ze dus nog wel anders! Over deze klankverandering wilde ik meer te weten komen. Sterker nog: hier wilde ik het scriptieonderzoek voor mijn master Taalwetenschappen over gaan doen.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
Ik ging op onderzoek uit om te weten te komen hoe Zuid-Hollandse kinderen deze wrijfklanken precies aanleren. Hierbij wilde ik antwoord op de volgende vragen. Maken de kinderen überhaupt wel een onderscheid tussen de korte variant (v, z, g) en de lange variant (f, s, ch)? Zo ja, op welke leeftijden doen ze dat? En speelt de klankomgeving eigenlijk nog een rol?<span id="more-9221"></span><o:p></o:p></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<strong><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;"></span></strong></div>
<a name='more'></a><b>Eigenwijze woorden</b><br />
Op die laatste vraag gaf de literatuur me al een begin van een antwoord. Er is namelijk een richtlijn die bepaalt wanneer zo’n wrijfklank liever lang of kort is als hij tussen twee klinkers in staat. Die gaat als volgt: een korte variant (v, z, g) wordt geprefereerd als de klinker ervoor lang is. De lange variant (f, s, ch) komt weer liever na een korte klinker. Voorbeelden zijn: <em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">vazen, roven, huizen, jagen</span></em> (lange klinkers en korte wrijfklanken) en <em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">jassen, stoffen, missen, kachel</span></em> (korte klinkers en lange wrijfklanken). Dit zijn heel natuurlijk klinkende Nederlandse woorden, waarvoor die richtlijn dus geldt. Van dit type zijn er heel veel te vinden. Er zijn echter ook wat eigenwijze woorden die tegen die richtlijn ingaan, bijvoorbeeld <em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">puzzel, liggen, vlaggen</span></em> (korte klinkers én korte wrijfklanken) en <em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">tafel, Pasen, juichen</span></em> (lange klinkers én lange wrijfklanken). Nu vroeg ik me af hoe kinderen de klanken van dit laatste type, de ‘eigenwijze woorden’, aanleren.<o:p></o:p><br />
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<strong><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: inherit; padding: 0cm;">Eigenwijze kinderen</span></strong><br />
Wat bleek nou? Oudere kinderen (negen tot elf jaar) spreken de eigenwijze woorden uit zoals je zou verwachten. Jonge kinderen (vijf tot zes jaar) daarentegen maken in de uitspraak van eigenwijze woorden juist meer gebruik van de richtlijn, zodat die woorden dus wat minder ‘eigenwijs’ worden!<span class="apple-converted-space"><span style="color: #333333; font-family: "georgia" , serif;"> </span></span><em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">Pasen</span></em><span class="apple-converted-space"><span style="color: #333333; font-family: "georgia" , serif;"> </span></span>klinkt dan iets meer als “Pazen”. Deze resultaten zou je als volgt kunnen verklaren.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<strong><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: inherit; padding: 0cm;">Spelling</span></strong><br />
Je kunt wel stellen dat een richtlijn die bepaalt welke klank waar optreedt in zekere zin best ‘natuurlijk’ is. Dus, zou je denken, dat is ook iets wat jonge kinderen uit zichzelf zullen toepassen, als ze nog niet weten hoe je de woorden schrijft. Eigenwijze woorden zullen dus meer worden uitgesproken alsof ze de richtlijn volgen:<em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;"> pussel, juigen, tavel</span></em>. Maar zodra kinderen eenmaal rond de tien zijn en de spelling onder de knie hebben, weten ze wel beter: <em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">puzzel</span></em> schrijf je met een z, net als <em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">vezel</span></em>. Dus die klank in <em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">puzzel</span></em> moet je ook uitspreken als de z in <em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">vezel</span></em>.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNoSpacing">
Zou het nu zo zijn dat lezend Nederland eigenlijk door zijn kennis over de letters ervoor zorgt dat de verandering van de z, v en g wordt geremd? Of: stel dat we het onderscheid tussen s en z, tussen f en v, en tussen ch en g in de Nederlandse spelling zouden opheffen, zou het verschil tussen die klanken in de spraak dan ook in <em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">no time </span></em>verdwijnen? Oftewel: remt spelling klankveranderingen?<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNoSpacing">
<em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;">De scriptie waarop dit artikel is gebaseerd is beschikbaar op</span></em><span class="apple-converted-space"><i><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;"> </span></i></span><em><span style="border: 1pt none; color: #333333; font-family: "georgia" , serif; padding: 0cm;"><a href="https://openaccess.leidenuniv.nl/handle/1887/42782"><span style="color: #743399;">Leiden University Repository</span></a></span></em>.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-51866236123869031462016-07-25T20:12:00.000+02:002016-07-25T20:12:59.987+02:00Bergwandelaars groeten in Oostenrijk<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGI2dxyKSuLIzOKsJpQL3mt3fKa414ucQj9yYlBe2EmCelHlmTmM9QKtuSouKGaDIlGmlgAADGTtbCEKGfi3YqLjJ1bgHIqEPQeVzOQszQO15tWaOQRRT7bNTEAMvKRjTePvQWHX-r9PU/s1600/20160711_154831.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="211" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGI2dxyKSuLIzOKsJpQL3mt3fKa414ucQj9yYlBe2EmCelHlmTmM9QKtuSouKGaDIlGmlgAADGTtbCEKGfi3YqLjJ1bgHIqEPQeVzOQszQO15tWaOQRRT7bNTEAMvKRjTePvQWHX-r9PU/s320/20160711_154831.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
De Alpen zijn een mooie vakantiebestemming. Voor
Nederlanders en veel Duitsers zijn échte bergen vreemd, dus zoeken ze ze op in
de zomer. Avonturen kun je er beleven, wandelen door de natuur, water drinken
uit bergstroompjes, koeien aaien, in eeuwige sneeuw happen, hoog in de bergen
over rotsen glijden, plekken doorkruisen waar nooit iemand eerder lijkt te zijn
geweest. Tijdens die bergwandelingen kom je af en toe eens andere wandelaars
tegen. Hé, uniek! Net zo iemand als jij. Na een lange tijd niemand te hebben
gezien! Die begroet je. Maar hoe?<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
</div>
<a name='more'></a>‘Kruuskot’ leerde mijn moeder mij vroeger. Als elfjarige
schreef ik de begroeting zowel in de Duitse als in een makkelijk te onthouden fonetische
spelling in mijn vakantiedagboek. ‘Grüß Gott’ riepen mijn brusjes en ik trots
naar vreemden die we tijdens de wandeltochten tegenkwamen. Of ze nu – naar achteraf
bleek – Nederlands waren of niet. Eigenlijk dacht ik er niet bij na wat het
precies betekende. Iets met <i>groeten</i>
en <i>God</i>, dacht ik. Dat Oostenrijk
christelijk is, of om preciezer te zijn, katholiek, werd me wel duidelijk door
al die beelden van de gekruisigde Jezus langs de weg. Niet gek dus, een
begroeting met <i>God</i> erin.<o:p></o:p><br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Maar dat <i>Grüß Gott</i>
niet simpelweg <i>groet God</i> betekent,
realiseerde ik me eigenlijk pas deze zomer. We kwamen wandelaars tegen die ons
begroetten met ‘Grüß euch’. Hé! Eigenlijk heel logisch, <i>groet jullie</i>, oftewel, <i>ik
groet jullie</i>. Maar waarom zegt men dan ook wel eens ‘Grüß Gott’? Waarom zou
je ineens God groeten als je andere mensen tegenkomt? <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Nou, dat zit zo. De groet <i>Grüß Gott</i> is eigenlijk een verbastering van <i>Grüße dich Gott</i>, wat <i>moge God
je begroeten</i> betekent. Het is dus eigenlijk een soort wens of zegen die je
over de ander uitspreekt. <i>Moge God bij je
zijn.</i> Hier is God degene die groet, het onderwerp. In de begroeting <i>Grüß euch</i> is dat zeer zeker niet het
geval. <i>Euch</i> (jullie) kan namelijk
nooit de eerste naamval of het onderwerp zijn. Dat zou dan <i>ihr</i> zijn. Die twee begroetingen zijn dus op een heel andere manier
opgebouwd.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Op <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Gr%C3%BC%C3%9F_Gott">Wikipedia</a> vond ik
nog een grappige anekdote over <i>Grüß Gott</i>:
Noord-Duitsers zouden het ook verkeerd geïnterpreteerd hebben en antwoordden
heel flauw met ‘wenn ich ihn sehe’. (Als ik Hem zie.)</div>
<div class="MsoNormal">
<o:p></o:p></div>
Unknownnoreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-54152264801595719532016-06-24T13:57:00.000+02:002016-06-24T13:57:47.008+02:00Een meisje met een eig ijsje<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggCemfR0oiE040I20w8oRG-OEGe_dSr3dp3b8lPqMIbCUbEwBBoDjZPqW4Fx_4h1tvHcNoCSYNuRu9Dlmg0XzjFkXjUQPxcMP3iAAU64b-CReimATBz6oIolipgpauETdR3bCEem75KQI/s1600/20160410_140632.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggCemfR0oiE040I20w8oRG-OEGe_dSr3dp3b8lPqMIbCUbEwBBoDjZPqW4Fx_4h1tvHcNoCSYNuRu9Dlmg0XzjFkXjUQPxcMP3iAAU64b-CReimATBz6oIolipgpauETdR3bCEem75KQI/s320/20160410_140632.jpg" width="195" /></a>Na liters regen liep ik gistermiddag in de plotselinge zon door de Haarlemmerstraat. Ik was natuurlijk niet de enige. Er liep een meisje van een jaar of zes met haar vader mee. De twee liepen langs een ijskraam en het meisje moest gelijk denken aan iets wat ze pas had meegemaakt. Enthousiast vertelde ze erover. Ik ving een flard op:<br />
<blockquote class="tr_bq">
"Daar mocht je zelf je ijsje maken! Een eig ijsje!"</blockquote>
Een eig ijsje! Bij mij gingen de alarmbellen rinkelen. Wat leuk dat een taallerend kind dat zegt! Ze bedoelde natuurlijk 'een eigen ijsje'. Nooit bij stilgestaan dat het woord 'eigen' heel erg lijkt op een gewoon bijvoeglijk naamwoord als 'hoge' of 'lekkere'. Want zeg nou zelf, spreek je die slot-n van 'eigen' uit? Nee, toch? En normaal gesproken krijgt het bijvoeglijk naamwoord geen <a href="http://fioemp.blogspot.nl/p/blog-page.html">ə-uitgang</a>, als het zelfstandig naamwoord onzijdig is, en het voorkomt in een onbepaalde context, dus bijvoorbeeld met 'een' ervoor (Wat een lekker ijsje!) of zonder iets ervoor (Lekker ijsje!).<br />
<br />
<a name='more'></a>Zo ging het taalsysteem <i>under construction </i>in het hoofd van het meisje ook te werk. Het woord 'eigen' werd behandeld als een regulier bijvoeglijk naamwoord, dus kreeg het geen ə-uitgang voor een onzijdig woord in een onbepaalde context. Je zegt toch ook 'een koud ijsje'? Nou, dan zeg ik ook 'een eig ijsje'!<br />
<br />
We leren nog wat van die kinderen! Ze geven taalkundige inzichten waar waar je vaak niet bij stilstaat. Wat een eigenzinnig woord is eigen eigenlijk!<br />
<br />Unknownnoreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-72458552253119216152016-06-14T17:51:00.000+02:002016-09-06T19:48:55.086+02:00De beleefdheid van de kijker, niet koper<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjS-4huBzbMk7NRVoXuf0JoBYh3k7zOmQMZr1vBY6_rHR6VnXDvNjZ_1i-aV_HzwJYzU94ko7KpvayALx8ThV4uVV7S3dA2L0_MCjbDHLE7Y_PcQ3lc8SeY_1Ie1KfyGav6oSZQrRKxqM/s1600/welleuk.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjS-4huBzbMk7NRVoXuf0JoBYh3k7zOmQMZr1vBY6_rHR6VnXDvNjZ_1i-aV_HzwJYzU94ko7KpvayALx8ThV4uVV7S3dA2L0_MCjbDHLE7Y_PcQ3lc8SeY_1Ie1KfyGav6oSZQrRKxqM/s320/welleuk.jpg" width="320" /></a></div>
<br />
Je loopt op een vrije middag over de markt. Tientallen kraampjes verkopen honderden spullen: kleding, sieraden, lekkernijen, plantjes. Eigenlijk wil je het liefst alles wel bekijken. Dat doe je dus ook. Maar ja, je hóeft niet alles. En je wílt ook niet alles. Je kijkt vooral. Je kijkt.<br />
<br />
<a name='more'></a>Maar dat kijken doe je niet onopgemerkt. Ja, misschien heb je de verkoper aan de andere kant van de kraam al wel begroet, of beknikt, maar het is toch de verkoper. Aan de verkoper ga je niet uitleggen dat je hier alleen staat omdat je gewoon van rondneuzen houdt. Dat je eigenlijk je geld liever uitgeeft aan dingen die je écht van plan was te kopen. Dat je de sieraden heel mooi vindt, maar dat ze veel te duur zijn. Dat je die sjaal wel heel graag zou willen hebben, maar ja, je hebt er al twintig van thuis liggen. Dat je de handgemaakte houten beeldjes echt eeeeeeenig vindt, maar eigenlijk staat de vensterbank al vol. Je zegt niet dat je puur aan het kijken bent, niet aan het kopen.<br />
<br />
En dit zeg je ook allemaal niet tegen je marktafstruingenoot naast je die precies hetzelfde denkt. Dan zou die verkoper het namelijk alsnog horen. Nee, het enige wat je zegt, vlak voordat je de marktkraam verlaat om bij de volgende precies hetzelfde te doen, is: "Wel leuk."<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-71782218749484016512016-05-01T20:09:00.003+02:002022-06-20T20:19:17.497+02:00Een oplossing voor het-verlies<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: inherit;">Weet je, ik ben bang om het kwijt te raken. Om hét kwijt te
raken, dat lidwoord. Ik maak lidwoordfouten waar het helemaal niet hoeft. Soms
twijfel ik over de simpelste woorden: zeg ik de of het been? Als jonge-maar-belegen-kaaskop!
Help! Hoe komt dit? Wat kunnen we eraan doen?</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: inherit;">Eerst even een kort overzicht van de Nederlandse
woordgeslachten. Waar vroeger drie geslachten waren, mannelijk, vrouwelijk en
onzijdig, zijn er nu nog maar twee: mannelijk/vrouwelijk en onzijdig. Het
eerste geslacht gaat met ‘de’ en het tweede met ‘het’. Ook is er een verschil
met aanwijzende voornaamwoorden (die, deze, dat, dit) en bijvoeglijke
naamwoorden. Vergelijk ‘een <b>groot</b> huis’
met ‘een <b>grote</b> wasmachine’, maar dit
verschil steekt pas de kop op na het onbepaalde lidwoord ‘een’. In veel andere
situaties zien we niet eens een verschil tussen de geslachten, bijvoorbeeld als
er alleen ‘een’ voor het zelfstandig naamwoord staat of als het woord in
het meervoud staat. Het is dus helemaal niet gek dat de twee woordgeslachten
soms door elkaar gehaald worden.</span></div>
<a name='more'></a><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: inherit;">Maar het verwisselen van woordgeslacht gebeurt vaak wel met
een bepaalde systematiek! Je zult eerder ‘de’ gebruiken voor een het-woord dan
andersom. Dit heeft een reden. Vergeleken met ‘de’ komt ‘het’ heel weinig voor.
Daardoor nemen we bij twijfel maar het meest gebruikte lidwoord, de. Hierdoor
lopen we het risico ‘het’ te verliezen. Wie weet wordt het Nederlands dan wel
de derde Germaanse taal met slechts één woordgeslacht, net als het Engels en
het Afrikaans. Als je ’t aan mij vraagt betekent dat een verlies.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: inherit;">Wat kunnen we eraan doen om dit verlies tegen te gaan? Een
eerste methode is mensen gaan corrigeren. Als iemand iets fout zegt, onderbreek
je de spreker direct met een wijsneuzig vingertje. “Mijn eerste beker heb ik gewonnen
tijdens de wielren- eh.. kampioenschap van…” “HET! Hét wielrenkampioenschap!"
Dit kan, maar deze methode heeft niet mijn voorkeur. Een tweede methode is een
lijstje maken van elk woord dat je verkeerd hebt gebruikt of waaraan je hebt
getwijfeld. Dit lijstje met onzijdige woorden kun je vervolgens elke avond voor
het slapengaan hardop voorlezen, opdat je het nooit meer fout zult doen: “HET
varken, HET palissander, HET sieraad!” Dit zal vast helpen, maar is wel erg
arbeidsintensief. De derde methode is veel leuker.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: inherit;">Voor sommige woorden mag je zowel ‘de’ als ‘het’ zeggen of
schrijven. Voorbeelden zijn ‘idee’, ‘deksel’, ‘hof’ en ‘aanrecht’ maar ook heel
veel Engelse leenwoorden, zoals ‘account’ en ‘weblog’. Kies in zo’n geval
lekker voor ‘het’! Zo vergroten we het aantal het-woorden en lijkt dit geslacht
minder bedreigd! Succes! Samen staan we sterk! Het to the max! Het for the win! Schreeuw het uit!</span></div>
<div class="MsoNormal">
<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<o:p></o:p></div>
Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-41956009735159282462016-04-20T11:52:00.000+02:002016-04-20T17:23:35.567+02:00Wat doet K3 als het binnenregent?<h3>
Songtekstanalyse van ‘Als het binnenregent’ - K3</h3>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBtVLSH82mM0kSuITJ0NUUmds4-UDgCsWYqZgiutGSjf27rSp6OR0hKbEXzbAO9WVArjwJfu5aOXEyERLIZP4VjRVvMjLqa1iqZpO93h5ddIgMZPG3S-5zfJFEwvtVJ8oYY6NFpLk5XnU/s1600/alshetbinnenregent1.png" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="297" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBtVLSH82mM0kSuITJ0NUUmds4-UDgCsWYqZgiutGSjf27rSp6OR0hKbEXzbAO9WVArjwJfu5aOXEyERLIZP4VjRVvMjLqa1iqZpO93h5ddIgMZPG3S-5zfJFEwvtVJ8oYY6NFpLk5XnU/s320/alshetbinnenregent1.png" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Marthe zet een emmer met een gat onder het gat.</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal">
Een tijdje geleden schreef ik een <a href="http://fioemp.blogspot.nl/2015/11/de-inhoud-van-10-000-luchtballonnen.html" target="">blogbericht</a> over 10 000 luchtballonnen en weer ben ik taalkundige opvallendheden tegengekomen in een
K3-liedje. Dit keer is het ‘Als het binnenregent’, een liedje dat de echte fans
al voorbij hebben zien komen tijdens de <a href="https://www.youtube.com/watch?v=1wyYWF6EYDE">liveshows</a> van K3 zoekt K3. Sinds kort staat er ook echt een <a href="https://www.youtube.com/watch?v=EgkDC0xoDBQ" target="_blank">clip</a> van op YouTube. De
uitgelezen kans om er eens even goed voor te gaan zitten!</div>
<div class="MsoNormal">
<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Voor de zekerheid: er staat geen spatiefout in de titel! ‘Binnenregent’ is echt één woord! De vraag is niet: wat zouden we
doen als het binnen in ons huis zou gaan regenen? Nee, de vraag is wat te doen
als de regen naar binnen loopt, als het <b>naar
binnen regent</b>! <i>Binnenregenen</i> is gewoon een werkwoord,
ook al is het nergens anders te vinden en brengt de spellingcontrole er rode
versiersels onder aan. Net als <i>buitenspelen</i>
schrijf je het aan elkaar. ‘Ze was aan het buitenspelen.’ Zo ook: ‘Het was aan
het binnenregenen.’ Misschien hoor je het niet heel vaak, maar gebruik even je
fantasie. (Verplaats je in een kind.) Laten we nu naar de songtekst gaan
kijken.</div>
<div class="MsoNormal">
</div>
<a name='more'></a><br />
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 35.4pt;">
<i>Wat doen we als het binnenregent?<br />
Zet een emmer onder het gat.<br />
Wat doen we als het binnenregent?<br />
Neem een pan of een olievat.<o:p></o:p></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Ja, natuurlijk. Mocht je echt nergens een pan kunnen vinden,
pak dan maar gewoon even een olievat. Zodra we dat gepakt hebben, krijgen
we alleen niet heel duidelijk te weten wat we ermee moeten doen. Onder het gat
staat immers al een emmer.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 35.4pt;">
<i>Zet de muziek le-lekker luid<o:p></o:p></i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 35.4pt;">
<i><br /></i></div>
<div class="MsoNormal">
Oké, is goed. Lekkere alliteratie ook, versterkt door wat gestotter.
(Vanwege de kou?)<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 35.4pt;">
<i><br /></i></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 35.4pt;">
<i>De hele kliek le-leeft zich uit<o:p></o:p></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Weer gestotter, maar hé! Zingen ze dát? De hele kliek! Mooi woord ook. En eindelijk weet ik wat ze zingen, want dit kon ik niet verstaan tijdens de liveshows.
Niet raar, want er ligt klemtoon op het lidwoord ‘de’, wat in normale spraak
niet voorkomt. (Niet lachen! Wat ik eerst verstond was: tele-le- KLIK -levisie uit! Dus ‘televisie uit’ met wat gestotter een uitknopklik tussendoor.)<br />
<br />
Nog steeds wachten we nieuwsgierig met het olievat voor onze
snufferds wat we er in hemelsnaam mee moeten doen. Muziek luid, leef je uit…
hoe? Pas als de muzikale opmaat klinkt, wordt het duidelijk: we gaan trommeleeeeeeeeen!<br />
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Het eerste couplet begint zo:</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 35.4pt;">
<i><br /></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 35.4pt;">
<i>Tik tak tok. Je hoort de regen op de daken.<br />
Tik tak tok. Je zit gezellig bij elkaar.<o:p></o:p></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Jij, in je eentje, zit gezellig bij elkaar. Hoe dan?</div>
<div class="MsoNormal">
<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 35.4pt;">
<i><br /></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 35.4pt;">
<i>‘k Heb een idee!<br />
Tik tak tok. Waarom geen regendansje maken?<o:p></o:p></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Ja, leuk! Een regendans! Heeft papa lekker voor niks dat
olievat tevoorschijn gehaald! Haha! Lekker regendansen, want dan komt er nog
meer regen! Joepie!<br />
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Het tweede couplet klinkt als volgt.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i>Tik tak tok. Dit is het ritme van de regen.<br />
Tik tak tok. We dansen
samen op een rij.<o:p></o:p></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Ja, jullie wel! Moet je eens proberen in een huis vol chaos, een overstuurde mama, drummende broertjes en een met olievaten slepende papa.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 35.4pt;">
<i><br /></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 35.4pt;">
<i>Tik tak tok. We grijpen elk een houten lepel.<br />
Tik tak tok. Oh wat een wilde drumpartij.<o:p></o:p></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Zeg dat! Ze komen wel een beetje laat met die houten lepels, maar goed. <br />
Oké, nu komt de brug in het lied! Hou je vast voor
de K3-rap!<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i>Indianen doen de regendans.<br />
In een cirkel en op een
rij.<br />
Indianen doen de regendans.<br />
Maar niemand doet het zo
goed als wij.<o:p></o:p></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Het? Als verwijzing naar ‘de regendans’? Foutief
verwijswoord. Punt aftrek! Wel goed gebruik van 'wij'. (Maar lees mijn <a href="http://fioemp.blogspot.nl/2016/02/hoe-fout-is-groter-dan-jou.html">kritische blog</a> hierover.)<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
De teksten herhalen zich nog een aantal keer tot er vlak tegen het einde wordt gezongen: </div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i> </i><i>Dit mooie lied is lang niet uit.</i></div>
<div class="MsoNormal">
<i><br /></i></div>
<div class="MsoNormal">
Echt gemeen, want vlak daarna eindigt het lied. :( Maar ach. Ze maken het goed met deze laatste en ware zin:</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i> </i><i>Zo veel plezier heb je nooit gehad!</i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Dus, wat leer je van K3? Verplaats je in een kind! Ga bij nood eerst accuraat te werk. Los het probleem op met een tijdelijke oplossing. Leef je vervolgens lekker uit! Zo veel plezier heb je nog nooit gehad!</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-73003673980055169512016-04-10T22:06:00.000+02:002016-04-10T22:11:14.514+02:00Vertaling van Bailando - Enrique Iglesias en amigos'Favorieten' en 'lievelings-' zijn niks voor mij, maar móet ik een persoonlijk taaltop bepalen, dan staat het Nederlands op nummer één, slechts omdat ik alleen die taal het beste beheers, en op twee staat het Spaans. Heerlijke klanken, lekker doorzichtig spellingsysteem, mooie grammatica met weinig uitzonderingen. Zo jammer dus dat er een half in het Engels vertaalde versie van het Spaanse lied 'Bailando' is gekomen. (Ik weet, dit lied bestaat al twee jaar. Vergeef me.) In deze Spaans-Engelse codeswitching-versie is nauwelijks rekening gehouden met de originele lyrics, en wel op meerdere vlakken.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/NUsoVlDFqZg/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/NUsoVlDFqZg?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<br />
Ten eerste zijn de zinnen die naar het Engels omgezet zijn, vaak inhoudelijk totaal anders. Hadden de vertalers daar echt niks anders voor kunnen bedenken? Hier een voorbeeld. Eerst de Spaanse versie:<br />
<blockquote class="tr_bq">
Con tu física y tu química también tu anatomía<br />
La cerveza y el tequila y tu boca con la mía<br />
Ya no puedo más (ya no puedo más)<br />
Ya no puedo más (ya no puedo más)<br />
<a name='more'></a></blockquote>
<span style="font-size: x-small;">(Vertaling: Met jouw fysica, je chemie en ook je anatomie, het bier en de tequila en je mond bij de mijne, kan ik het niet meer aan, ik kan het niet meer aan.)</span><br />
<br />
<div>
En dan nu de totaal andere Engelse versie:</div>
<blockquote class="tr_bq">
Girl, I like the way you move. Come and show me what to do<br />
You can tell me that you want me. Girl, you've got nothing to lose.<br />
I can’t wait no more (ya no puedo más)<br />
I can’t wait no more (ya no puedo más)</blockquote>
Let ook op de echo. Die hebben ze gewoon maar laten staan! Misschien kon de echoër geen Engels. Hoe het ook zij, een mooie vertaling vind ik het niet. Dat kon ik beter. In het Nederlands!<br />
<br />
In tegenstelling tot de codeswitch-vertalers heb ik heel veel rekening gehouden met de inhoud van de songtekst en ik heb ook het aantal lettergrepen zo veel mogelijk gelijk proberen te houden. Dat laatste is iets wat lang niet altijd nodig is bij songtekstvertalingen, maar goede kenners van het origineel zullen de vertaling hierdoor wel getrouwer vinden. Hoop ik. Komt -ie.<br />
<br />
<h4>
<span style="font-size: large; font-weight: normal;">Vertaling <i><a href="http://www.metrolyrics.com/bailando-lyrics-enrique-iglesias.html" target="_blank">Bailando</a></i> - Enrique Iglesias ft. Descemer Bueno, Gente De Zona</span></h4>
<b><br /></b>
<b>Couplet 1</b><br />
Als ik jou zie heb ik eventjes geen adem meer<br />
En als jij naar mij kijkt nou dan gaat mijn hart tekeer<br />
(Ja, dan gaat mijn hart tekeer)<br />
En in stilte zegt jouw blik me meer dan 1000 woorden<br />
Dit is de nacht waarin ik smeek dat niet de zon terugkeert<br />
<br />
<b>Brug</b><br />
We dansen x4<br />
Jouw lichaam en mijne die vullen de leegte<br />
Omhoog, naar beneden (omhoog naar beneden)<br />
We dansen x4<br />
Dat <u>vuur</u> binnen <u>in</u> me maakt <u>mij</u> langzaam <u>gek</u><br />
J’ kunt m’n <u>hart</u> ermee <u>sme</u>den<br />
<br />
<b>Voorrefrein</b><br />
Met jouw fysica, chemie en ook nog jouw anatomie,<br />
Met ‘t bier en al die wijnen en je mond dicht bij de mijne<br />
Kan ‘k het niet meer aan (ik kan het niet meer aan)<br />
Ik kan het niet meer aan (ik kan het niet meer aan)<br />
Met deze melodie en met jouw kleur, jouw fantasie<br />
Met jouw filosofie is mijn hoofd uit harmonie<br />
Kan ‘k het niet meer aan (ik kan het niet meer aan)<br />
Ik kan het niet meer aan (ik kan het niet meer aan)<br />
<br />
<b>Refrein</b><br />
Het liefst ga ik met jou mee, leef ik met jou mee,<br />
Dans ik met jou mee, heb ik met jou deze<br />
Gekke nacht (een te gekke nacht)<br />
Als ik je kussen mag (ik je kussen mag)<br />
Het liefst ga ik met jou mee, leef ik met jou mee,<br />
Dans ik met jou mee, heb ik met jou deze<br />
Gekke nacht<br />
Niet zo gek bedacht<br />
<br />
<b>Couplet 2</b><br />
Jij kijkt naar me en je stuurt me bij mezelf vandaan<br />
(Bij mezelf vandaan)<br />
Ik volg je ritme en dat doet mijn hart steeds sneller slaan<br />
(Dat doet mijn hart steeds sneller slaan)<br />
Wat ironisch van het lot da’k je niet aan kan raken<br />
Of omarmen, mezelf verliezen in je geurmagie<br />
<div>
<br /></div>
<div>
<b>Herhaling van brug, v</b><b>oorrefrein en r</b><b>efrein</b></div>
<div>
<b><br /></b></div>
<div>
<b>Naspel</b></div>
<div>
Ooh ooh ooh (etc.)</div>
<div>
<div>
Dansen mijn lief</div>
<div>
Dansen mijn lief, is wat me nu pijn zal doen</div>
</div>
<br />Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-79855411360062837402016-03-22T12:28:00.000+01:002016-04-12T11:04:21.836+02:00Sorry voor wat ik heb neergepleurd!<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<h3>
<span style="background-color: white;">Spijtbetuiging, of toch niet?</span></h3>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjfdwlJwcIMen4qYXp4R6k8Bv1UdlMaJz_Un_Cy_MZt-yJcG7ifXeW3_QXlAfOVnKeWTvCzTtgfGvfwZpK0w1cRpDokI6uvlLvCmpGf-pNFTrdDB0_zT-sRN3la0OjIFLrtHQ0BGT0bJ4w/s1600/Ulaan-Tsutgalan-waterfall.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjfdwlJwcIMen4qYXp4R6k8Bv1UdlMaJz_Un_Cy_MZt-yJcG7ifXeW3_QXlAfOVnKeWTvCzTtgfGvfwZpK0w1cRpDokI6uvlLvCmpGf-pNFTrdDB0_zT-sRN3la0OjIFLrtHQ0BGT0bJ4w/s320/Ulaan-Tsutgalan-waterfall.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Ulaan Tsutgalan waterval</td></tr>
</tbody></table>
<span style="background-color: white;">T.W.I.S.T., mijn studievereniging van Taalwetenschap, kondigde een open podium aan en een pa</span><span style="background-color: white;">ar weken van tevoren vroeg een studiegenote mij om hulp. Ze had Justin Biebers <a href="https://www.youtube.com/watch?v=oyEuk8j8imI" target="_blank">Love Yourself</a> vertaald in het Nederlands en wilde dat gaan zingen. Wilde ik haar begeleiden op gitaar? Sure! We bespraken een hoop, over wanneer we zouden oefenen, dat er een tweede stem bij kon, en opeens dacht ik: hé, maar wacht even! Pas geleden heb ik ook een nummer vertaald! <a href="https://www.youtube.com/watch?v=ozsmSlvGHv4" target="_blank">Geronimo</a> van Sheppard. Gewoon voor de lol. Kunnen we dat ook niet gaan spelen?</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<span style="background-color: white;">Zo kwam het dat we niet één, maar twee nummers à la <a href="http://www.sbs6.nl/programmas/lekker-nederlands/" target="_blank">Lekker Nederlands</a> voorbereidden voor het open podium. Omdat ik mijn vertaling slechts één keer snel had neergepend, moest daar nog wel wat aan geschaafd worden. Zo veranderden we de uitroep 'Geronimo!' in 'van onderen!' en 'regen van de waterval' werd 'stortvloed van de waterval'. Tja, bij zo'n vertaling komt nog best wat kijken, want je kunt maar weinig letterlijk vertalen, omdat de klemtoon dan niet meer hetzelfde valt of doordat het niet meer rijmt. Soms doe je er dan goed aan iets heel anders op te schrijven, een ander voorbeeld, bijvoorbeeld, maar de strekking van de songtekst moet hetzelfde blijven. En laat die bij Geronimo nou niet zo voor de hand liggend zijn!</span><br />
<a name='more'></a><br />
<br />
<h4>
<span style="background-color: white;">Spijt</span></h4>
<span style="background-color: white;">Goed. Er werd dus nog een klein beetje geschaafd aan de vertaling (waarvan je de definitieve versie onderaan vindt), maar één ding stond onomstotelijk vast; de frase 'hoe ik pleurde in de waterval'. Het viel in de smaak, was grappig en daardoor veranderde ik hem niet, maar ik liet het staan met pijn in mijn hart. Hierbij mijn spijtbetuiging: </span><span style="background-color: white;">Sorry dat ik 'pleuren' onovergankelijk heb gebruikt!!!</span><br />
<span style="background-color: white;"><br /></span>
<span style="background-color: white;"><i>Pleuren</i> betekent namelijk eigenlijk 'gooien, smijten, donderen, mieteren'. Je pleurt íets op de grond, bijvoorbeeld een tas. Net zoals je een tas op de grond góóit. Een tas kan niet gooien (in de betekenis van <i>vallen</i>), net zoals een tas niet kan pleuren. Toch? Of zit het anders?</span><br />
<span style="background-color: white;"></span><br />
<br />
<h4>
<span style="background-color: white;">Of toch niet?</span></h4>
<span style="background-color: white;">Ik ben niet de enige die <i>pleuren</i> heeft gebruikt als <i>vallen</i>. Een tijdje geleden heb ik op televisie bij één of ander afval-zangprogramma een zangeres horen zeggen, vlak nadat ze haar liedje had laten horen: 'Ik ben gepleurd!', misschien als een soort excuus voor haar matige zingen. Ze doelde op haar val van het krukje dat naar het podium leidde. Het viel me op, ik heb het niet voor niks zo lang onthouden: dit was raar! Maar goed, <i>pleuren</i> wordt dus blijkbaar ook voor <i>vallen </i>gebruikt, naast voor het gebruikelijkere <i>gooien</i>. Of <i>smijten</i>,<i> </i>zo je wilt.</span><br />
<span style="background-color: white;"><br /></span>
<span style="background-color: white;">Het werkt ook wel met andere platte werkwoorden, zoals <i>mieteren</i>. 'Mieter het daar maar neer!' klinkt heel normaal, maar ook</span><span style="background-color: white;"> </span><span style="background-color: white;">'hij mieterde in de waterval' is wel acceptabel.</span><span style="background-color: white;"> Hoe komt dit?</span><br />
<span style="background-color: white;"><br /></span>
<span style="background-color: white;">Ik heb het idee dat werkwoorden die je niet heel vaak gebruikt - of in ieder geval niet in een situatie waarin correct taalgebruik een grote rol speelt - eerder een betekenisverschuiving of -uitbreiding ondergaan dan werkwoorden die je vaker gebruikt. <i>Pleuren </i>en <i>mieteren </i>zijn vrij informeel en hoeven dus ook minder precies te zijn. <i>Gooien</i> is het meest gebruikte werkwoord van die betekenis en zal dus stabieler zijn qua betekenis. Het heeft dus te maken met frequentie en de status van het woord, volgens mij. </span><br />
<span style="background-color: white;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Aangezien informele termen vaak grappig worden gevonden, is 'pleurde' dus uiteindelijk wel een goede keuze gebleken, en pleurde alles mee.</span><br />
<span style="background-color: white;"><br /></span>
<span style="background-color: white;"></span><br />
<span style="background-color: white;"><br /></span>
<span style="background-color: white;">Klik <a href="https://www.youtube.com/watch?v=S9erFWKUtGg" target="_blank">hier</a> voor het filmpje van het optreden.</span><br />
<span style="background-color: white;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<h4>
<span style="background-color: white;">Van onderen (vertalin</span><span style="background-color: white;">g van </span><a href="http://songteksten.net/lyric/8509/97714/sheppard/geronimo.html" target="_blank">Geronimo - Sheppard</a><span style="background-color: white;">)</span></h4>
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;"><br /></span>
<span style="background-color: white;">COUPLET</span><br />
<span style="background-color: white;">Voel je ’t komen?</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Als je wilt is ‘t terug</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">In mijn dromen</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Bouwen wij een brug</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Want ik zie je</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Door de stortvloed van de waterval</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">COUPLET</span><br />
<span style="background-color: white;">En ik faalde</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Maar je greep mijn hand</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Ik verdwaalde</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">‘k snapte ‘r niks meer van</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">je stond te kijken</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">hoe ik pleurde in de waterval</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;"><br /></span>
<span style="background-color: white;">REFREIN</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Dus schreeuw! Van onderen. 7x</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Voel je m’n liefde al? </span><span style="background-color: white;">Bommetje, in het diepe, bommetje 2x</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Schreeuw! Van onderen.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">COUPLET</span><br />
<span style="background-color: white;">Oh we haastten</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Gingen veel te vlug</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Maar dat laatste</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Is nu achter de rug</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">En we mikken het</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Door de stortvloed van de waterval</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">REFREIN</span><br />
<span style="background-color: white;">Dus schreeuw! Van onderen! 7x</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="background-color: white;">Voel je m’n liefde al? (m’n lief) </span><span style="background-color: white;">Bommetje, in het diepe, bommetje 2x</span></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div>
BRUG<br />
Ik ben slechts een kind</div>
<div>
Dat zijn speelgoed niet vindt</div>
<div>
Verdwaald, goedgezind</div>
<div>
Bij de stortvloed van de waterval<br />
<br /></div>
<div>
Dus hier sta ik dan</div>
<div>
Er gebroken van</div>
<div>
Maar ik vind een plan</div>
<div>
In de stortvloed van de waterval<br />
<br /></div>
<div>
En nu val ik neer</div>
<div>
Door een luid onweer</div>
<div>
En jij komt hier weer</div>
<div>
Bij de stortvloed van de waterval<br />
<br /></div>
<div>
En je rent naar mij</div>
<div>
En dat maakt ons vrij</div>
<div>
Dus ik dank en gedij</div>
<div>
Bij de stortvloed van de waterval</div>
<div>
<br /></div>
<div>
REFREIN<br />
Dus schreeuw! Van onderen 8x</div>
<div>
Voel je m’n liefde al? (m’n lief)<br />
Bommetje, in het diepe, bommetje (Mik het weg!) </div>
<div>
Voel je m’n liefde al?</div>
</div>
<div>
<br /></div>
Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-34120835493827372962016-03-14T10:10:00.000+01:002016-03-14T10:12:44.788+01:00Met je #squad op InstaSquad. Heel lang kende ik het alleen nog maar van dat nummer van Ali B en zo: Rampeneren. Dat nummer komt alweer uit 2006, trouwens! TIEN jaar geleden! In dat lied noemden ze hun namen en bleek dat de bekende rapper chillde met... de Partysquad.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen="" class="YOUTUBE-iframe-video" data-thumbnail-src="https://i.ytimg.com/vi/nqej90AuZro/0.jpg" frameborder="0" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/nqej90AuZro?feature=player_embedded" width="320"></iframe></div>
<br />
Die naam van de rapgroep is dus ook waar ik aan terugdacht toen ik op Instagram het woord 'squad' voorbij zag komen. Het wordt gebruikt in de stoere praat van kinderen en tieners, degenen die het ook hebben over 'insta' en hierbij begrijpelijkerwijs het negatief geladen '<a href="http://etymologiebank.nl/trefwoord/gram1" target="_blank">gram</a>' achterwege laten. (Je verbaast je over het archaïsche lexicon van de jeugd!) Het liefst zetten ze er nog een hashtagje voor: #squad. Maar wat is dat eigenlijk, squad?<br />
<a name='more'></a><br />
Weet je het niet? Dan ben je vast geen hippe tiener. Een squad is iets als een vriendengroep. <a href="https://translate.google.com/#en/nl/squad" target="_blank">Google Translate</a>, die me vandaag bijstaat als definitiegever in plaats van als vertaler, vertelt me dat een squad een kleine groep mensen is die een bepaalde taak heeft. Als voorbeeld geeft -ie "assassination squad". Oei.<br />
<br />
Maar wat is er dan zo cool aan? Nou, het is hiphopperig. In 2004 scheen het woord vooral in hiphop-teksten voor te komen, zo schreef ene Greenie op de website van <a href="http://nl.urbandictionary.com/define.php?term=squad" target="_blank">Urban Dictionary</a>.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQip5_N8x7V7lRXHSEI15XMEhcCRy67qeFUU88mW_W4pkcQlKMTTiiEyKT7u3IxXMVrRwhlnEXJ6SSn4VtquIMUK7WpenkqOPCLyxbFqRmmJnXh7IzLxL67eSsgM9rYlq2SxG1hYayRCs/s1600/squad1.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="352" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQip5_N8x7V7lRXHSEI15XMEhcCRy67qeFUU88mW_W4pkcQlKMTTiiEyKT7u3IxXMVrRwhlnEXJ6SSn4VtquIMUK7WpenkqOPCLyxbFqRmmJnXh7IzLxL67eSsgM9rYlq2SxG1hYayRCs/s640/squad1.png" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Maar aangezien het nu al 2016 is, komt de beschrijving van Takarada uit 2014 misschien dichter in de buurt van de (het?) hedendaagse squad.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEieq_xUw7lcYt_Jfsok2qG5HkoTAni5P2nLqy3opZS2I133o2jcG7ZIvmhIhiLrNXd5xM9vb4BtQHCwyFKMSVE8homm7DrapepEvQLYmlVnIhDjVqkqVXv3iiH6-IA6j3G2DM7jB2veRiQ/s1600/squad2.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="396" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEieq_xUw7lcYt_Jfsok2qG5HkoTAni5P2nLqy3opZS2I133o2jcG7ZIvmhIhiLrNXd5xM9vb4BtQHCwyFKMSVE8homm7DrapepEvQLYmlVnIhDjVqkqVXv3iiH6-IA6j3G2DM7jB2veRiQ/s640/squad2.png" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Supercool dus, om jezelf en je vrienden 'squad' te noemen. Wie wil er niet vergeleken worden met een ghetto gang of een moordenaarsbende? Nou eh, ik en mijn #friends.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
PS. Als toetje: Hoe het komt, weet ik niet, maar op de site van Urban Dictionary staan ook gerelateerde woorden waar ik m'n vraagtekens bij heb:</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_1rpOao7NnWohgA_4LDwzHbwDybprVyhr8Pc_62evedpAxhD6lbW7opI_kKSl0ofasrR-n0le7Iy89sXL-v2GFRq482Pwzevc5TNpzTQjnG4dIZ3_qmC2GcyisfIBCj4GXV-oS0T4nCg/s1600/squad3.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="289" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_1rpOao7NnWohgA_4LDwzHbwDybprVyhr8Pc_62evedpAxhD6lbW7opI_kKSl0ofasrR-n0le7Iy89sXL-v2GFRq482Pwzevc5TNpzTQjnG4dIZ3_qmC2GcyisfIBCj4GXV-oS0T4nCg/s640/squad3.png" width="640" /></a></div>
Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-83571801677995966052016-03-07T09:48:00.000+01:002016-03-07T15:57:33.345+01:00Recensie: Nachtlicht - Eefje de Visser<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNmqVoKSPksFkqdT82KfTF56FQLdvND6TXSeYMS3SCiutc8cYWCBVV6Fdi1ycZgiCigj0mWkkOpwZnZBwmcrQcQgN5jWvNmMYRFoAwRRCfYUhpYzMfD5SfDn03oCGKfvmIc5r6kdX-_m8/s1600/eefje.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNmqVoKSPksFkqdT82KfTF56FQLdvND6TXSeYMS3SCiutc8cYWCBVV6Fdi1ycZgiCigj0mWkkOpwZnZBwmcrQcQgN5jWvNmMYRFoAwRRCfYUhpYzMfD5SfDn03oCGKfvmIc5r6kdX-_m8/s320/eefje.jpg" width="317" /></a>Met 'verrassing' kun je zowel 'puur onverwacht' als 'heel aangenaam' bedoelen. Het gloednieuwe muziekalbum van Eefje de Visser, dat ik als verjaardagsverrassing kreeg van een mede-Eefjefan, was het allebei! Het komt niet vaak voor dat je een cd krijgt die je niet specifiek hebt gevraagd en wel echt leuk vindt. Bij mij althans. Maar met <i>Nachtlicht </i>zat dat heel anders.<br />
<br />
De gever wist dat ik het eerste album, <i>De Koek</i>, helemaal geweldig vond. Ondertussen had Eefje al een tweede album bij elkaar gezongen en begin dit jaar bracht Eefjes Platenmaatschappijtje het derde album op de markt. Aan de hand van dit album bespreek ik haar grandioze stijl. Komt -ie.<br />
<a name='more'></a><br />
Voor wie Eefjes muziek niet kent, kan ik het omschrijven als dromerig gezongen Nederlandse poëzie. Ze zingt lichtjes en de melodieën, klemtonen en zinsdelen komen onverwacht. De zang wordt begeleid met bescheiden instrumenten. In het eerste album waren dat meer akoestische instrumenten, maar in Nachtlicht komen meer elektronische klanken voor. De muziek werkt ontspannend en is gek genoeg ook wel dansbaar (maar ik moet toegeven dat ik van dat laatste eigenlijk niet zo veel verstand heb).<br />
<br />
Normaal gesproken luister ik nooit naar de tekst die een zanger zingt. Als ik de radio aan heb staan, dringen de melodieën, ritmes en klankkleuren tot me door, maar de tekst blijft, gek genoeg voor een taalwetenschapper, niet hangen. Pas als ik de songtekst een keer heb opgezocht en dus weet wat de zanger of zangeres me probeert wijs te maken, kan ik me er meer in interesseren. (Lees: onthouden --> meeblèren.) Bij Eefjes muziek is dat anders! Hier luister ik wél gelijk naar de woorden en zinnen. Hoe komt dat?<br />
<br />
<h4>
<b>Geklets in de bus</b></h4>
Je eigen taal kun je niet negeren. Als je in de bus een boek zit te lezen en achter je houden twee vriendinnen een heel roddelgesprek, dan kun je niet anders dan daarnaar luisteren. Dat gaat automatisch. Tenminste, als ze in je moedertaal spreken! Is de taal waarin ze spreken een voor jou tweede taal, zoals het Engels, dan zul je wel wat meekrijgen van het gesprek, maar tóch is het veel makkelijker om in je boek te duiken en verder te lezen.<br />
<br />
Zo is het ook met Nederlandstalige liedjes. De songtekst kruipt niet alleen m'n oor, maar ook m'n brein in, veel indringender dan Engelse lyrics. Maar ja, Jan Smit zingt ook in het Nederlands, maar zijn werk zal ik hier niet zo snel bespreken. Er is dus meer.<br />
<br />
<h4>
<b>Vroeg of laat maar</b></h4>
Dat 'meer' zit 'm in de dichterlijke teksten die ze schrijft, en het zit 'm in de manier waarop Eefje de woorden in melodie laat passen, de manier waarop ze de poëzie op muziek zet. Waar de gebruikelijke songwriter lange noten en pauzes plaatst aan einden van zinnen, of in ieder geval van zinsdelen, of in ieder geval van woorden, speelt Eefje veel meer met taal.<br />
<br />
De klemtoon valt op gekke plekken door de eigenwijze melodie. Het past niet allemaal perfect en wat dan misplaatst is, valt op. "Ik wil de deur uit." heeft twee keer de lettergreep [<a href="http://fioemp.blogspot.nl/p/blog-page.html" target="_blank">dʏ</a>] achter elkaar. Dat valt niet op als je het in een gewoon gesprek zou zeggen, want die eerste valt weg doordat -ie geen klemtoon draagt. Eefje weet dit en zingt de eerste [dʏ] lekker iets langer en hoger, alsof ze wil zeggen: "Er zit meer in taal dan je denkt. Hoor maar!"<br />
<br />
Ook speelt ze met homoniemen. "Ik wilde dat je het vroeg," zingt ze, en verder "laat maar". Een ofje ertussen zorgt voor een verbinding met een extra betekenis: vroeg of laat. Dit is één van de middeltjes waarmee ze van een songtekst een keten van woorden en zinnen maakt. Net echte spraak! Hoofdletters en punten zijn voor kommakneuters. Zelfs de weergave van de songtekst ruikt naar dit standpunt:<br />
<br />
<div style="text-align: center;">
<b>STAAN</b><br />
<b>(fragment)</b><br />
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: center;">
of ik denk dat we</div>
<div style="text-align: center;">
goed samen zijn,</div>
<div style="text-align: center;">
ze vraagt het me en</div>
<div style="text-align: center;">
ik zie ons staan en</div>
<div style="text-align: center;">
we schreeuwen over</div>
<div style="text-align: center;">
straat iets over het</div>
<div style="text-align: center;">
tijdstip, waar zijn</div>
<div style="text-align: center;">
we beland ik wilde</div>
<div style="text-align: center;">
dat je het vroeg of</div>
<div style="text-align: center;">
laat maar, ik wil</div>
<div style="text-align: center;">
dat het waar is wat</div>
<div style="text-align: center;">
je daar beweert</div>
<div style="text-align: center;">
iemand kijkt het</div>
<div style="text-align: center;">
donker in, ik wil de</div>
<div style="text-align: center;">
deur uit en de hoek</div>
<div style="text-align: center;">
om, ik weet waar je</div>
<div style="text-align: center;">
uithangt</div>
<br />
<h4>
Iets voor jou?</h4>
Het lijkt misschien gek, maar ergens vind ik Eefje de Visser op Jack Johnson lijken. Ze schrijven beide mooie teksten op rustige muziek met een dun ruig randje. Ook zijn beide stijlen op een bepaalde manier onverveelbaar. Net als klassieke muziek dat kan hebben trouwens. Het vloeit z'n weg over een heuvelig, maar onontdekt landschap, schreeuwt niet, is niet hard, neemt de tijd, wil je niet overtuigen en trekt je daardoor juist naar je toe. Zoiets.<br />
<br />Unknownnoreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6031261623254727112.post-72465894026528977602016-02-24T16:00:00.000+01:002016-02-24T16:00:18.419+01:00Lezen om te leren<div class="MsoNoSpacing">
Als Nederlander in 2016 lees je op een dag van alles. Bij
het wakker worden kijk je als eerste naar de cijfers van je digitale wekker. In
de keuken registreer je de letters op het hagelslagpak, het melkpak en de
broodzak. Zodra je buiten bent lees je reclameborden, namen van bedrijven en
teksten op verkeersborden. Al deze dingen lees je - als je dat al bewust doet -
niet per se voor je plezier, maar meer voor de noodzaak. Het zijn korte teksten
die je snel aanwijzingen geven.</div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
Maar als we het nu hebben over langere teksten, dan zien
we dat die heel anders worden gebruikt. Neem nou een boek. Afhankelijk van je
dagelijkse bezigheden - scholier, student, werkende - gebruik je boeken
verschillend. Over het algemeen kun je een grove verdeling binnen het type
boeken maken: leerboeken en plezierboeken. Met die eerste categorie bedoel ik
zelfhulpboeken, studieboeken, schoolboeken, et cetera. Die tweede categorie
bevatten dichtbundels, romans, stripboeken en ga zo verder, boeken die je voor
je plezier leest. De aanwezigheid van die laatste categorie is nu heel normaal,
maar dat is niet altijd zo geweest!<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNoSpacing">
</div>
<a name='more'></a><br />
<div class="MsoNoSpacing">
Tot en met de veertiende eeuw gebruikte men het
geschreven woord voornamelijk voor nuttige dingen die doorgegeven moesten aan volgende
generaties. Het geheugen kan namelijk niet álle materie aan. Een groot deel van
de geschreven teksten waren toentertijd dus ook ambtelijke teksten. Van de overige
geschriften was ongeveer 70% religieus van aard en daarvan kun je dus ook
zeggen dat het nuttig is, ter lering. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrr8wZI_bqmCNiYcWoe_-kmT7u5ZU3lglEzTTsjalSnSMuubjYi5uSquwKfomhUrC8de8kDt3MNJWM7UyoXrC1bVHuKhAfH5KanUJ51dt4unEs8ilUKhBQlOHuH6C8hMMgQ3-HkoHTGus/s1600/annunciation-gabriel-maria.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="319" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrr8wZI_bqmCNiYcWoe_-kmT7u5ZU3lglEzTTsjalSnSMuubjYi5uSquwKfomhUrC8de8kDt3MNJWM7UyoXrC1bVHuKhAfH5KanUJ51dt4unEs8ilUKhBQlOHuH6C8hMMgQ3-HkoHTGus/s320/annunciation-gabriel-maria.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Philippe de Champaigne: <i>The Annunciation</i>, ca.1644</td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNoSpacing">
Dit leerde ik tijdens het college Boek- en tekstcultuur.
Hiervoor las ik ook <a href="http://www.dbnl.org/tekst/berg018woor01_01/berg018woor01_01_0002.php">een
artikel van Herman Pleij</a> (die vandaag jarig is! Gefeliciteerd, Herman!). Hij schreef dat geestelijke figuren uit de middeleeuwen heel vaak
werden afgebeeld met een boek in hun handen. Als de engel Gabriël bij Maria op
bezoek komt om te vertellen dat ze een zoon zal baren die ze Jezus Christus
moet noemen, zit ze net lekker in een verhaal. Nou ja, verhaal. Ze leest op die
afbeeldingen hoogstwaarschijnlijk in het Oude Testament.</div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
Lezende mensen zijn dus vrome mensen. Tenminste… dat is
niet altijd het geval. Het is namelijk zo dat teksten in de middeleeuwen
meestal werden voorgelezen. Met een groepje zat je bijeen te luisteren naar de
voordrager. Maar zelfs als je alleen was, las je voor. Hardop lezen (vocaliseren)
werd gezien als dé manier om de stof goed tot je te nemen. Lezen deed je dus
vaak niet zoals nu, stil voor jezelf, in je hoofd. Sterker nog! Als je dat wél
deed, las je misschien wel iets areligieus! Een avonturenroman of zo, stel je
voor: Maria die de Walewein las! Een afbeelding van een afgezonderde lezer kon dus juist ook het tegenovergestelde
effect hebben: godslastering.</div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
Wat een verschil met nu! Maar dat verschil begon
eigenlijk al bij de boekdrukkunst. Teksten konden toen makkelijker en goedkoper
op papier gezet worden, dus verschenen er veel meer boeken. Anno 2016 hoeft
niet eens alles meer gedrukt te worden. Een enorm deel van wat we lezen,
bestaat slechts digitaal, zoals dit blogbericht. Deze verandering nam met zich
mee dat niet alleen het núttige in leesbare tekst gegoten werd, maar ook allerlei
totaal onnodige verhalen, de meeste niet eens waargebeurd. De geschreven tekst
diende eerst voor kennisoverdracht van onderwerpen, ideeën en leren waarvoor
het geheugen te vervluchtig was, maar nu kan alles wat je kunt zeggen in schrift
omgezet worden. Is deze verandering en verrijking? Of worden we nu door al die
teksten afgeleid van wat er echt toe doet en wat we echt moeten onthouden?</div>
<div class="MsoNoSpacing">
<br /></div>
<div class="MsoNoSpacing">
<o:p></o:p></div>
Unknownnoreply@blogger.com2