Even goed kijken naar 'Een Teken' van Froukje

Vlak nadat Froukje haar single Een Teken liet horen, was ook de videoclip te zien. Supermooi, was mijn eerste mening. Een vriendin van me vond 'm best deprimerend, "in de lyrics klonk toch nog wel hoop?" Ik dacht van niet, maar wilde het eventjes uitzoeken. Zet je bril op en lees mee!

Froukje speelt Een Teken in 013

Eerst even in z'n algemeenheid waar het lied over gaat. Hiervoor kunnen we het beste te rade gaan bij het refrein:

En oh, ik moet leren van de leegte
Dus ik moet je eigenlijk vergeten
Voor ik een word met ons tweeën
Laat het me weten, geef me een teken

De hoofdpersoon (ik ga er voor het gemak even vanuit dat dit een 'ze' is) moet iemand vergeten. "Eigenlijk", dus het is niet precies wat ze aan het doen is. Ze moet leren van de leegte, van de stilte, van het zijn zonder die ander. Het lijkt of ze dit tegen zichzelf zegt. Haar verstand spreekt hier. Ook vraagt ze aan de ander om haar tegen te houden als ze teveel naar diegene toegroeit. Het is beter dat ze niet één wordt met hun twee. Ze wil niet hebben dat ze straks niet meer zonder het stel, de combinatie, bestaat. Het is een beetje treurig, gaat over loslaten. Maar is er toch niet ergens hoop?

Eerst even kijken wat er in het eerste couplet staat. 

Licht in de badkamer
Als ik dan toch leef, het liefst samen
Waarom zou ik denken en niet delen?
Ik wil kapotgaan en niet helen
Ik wil van iemand houden
Tot we ons kapotvervelen
Ik wil weer diep in de put kijken
Ik denk dat ik best veel op mij lijk, want
Ik was het eigenlijk best kwijt, en
Dat constateer ik, ik verwijt het je niet
Maar 't is beter
Ook iets volmaakts moet soms breken

Hier zegt ze: ik denk dat ik best veel op mij lijk, wat een beetje een gekke zin is, want je zou eerder zeggen: "Ik denk dat ik best erg mezelf ben" of dan in ieder geval: "Ik denk dat ik best veel op mezelf lijk", dit komt mijns inziens doordat ze de zin opbouwt naar analyse van: "Ik denk dat ik best veel op jou lijk", wat een heel logische zin is, maar dat zegt ze dus juist niet! Hierdoor wordt het contrast nog groter. Ze zegt dus indirect dat ze niet op die ander lijkt en dat contrast versterkt ze. 

Met de zin erna lijkt ze aan te geven dat ze zichzelf weer terug heeft gevonden. Ze weet weer wie ze is, hoe ze is en dat ze best anders is dan die ander. Misschien had ze deze realisatie wel dóór die ander. 

Bovendien lijkt deze analyse bevestigd te worden door de frase erna: "ik verwijt het je niet". Je bent zo anders, maar ik geef je er niet de schuld van.

In dit couplet komt vooral het afronden naar voren, geen hoop. Natuurlijk, ze wil samen leven, gedachten delen, van iemand houden, maar wéét ook: "'t Is beter. Ook iets volmaakts moet soms breken."

Dan nu het tweede couplet waarin twee keer het woord 'hoop' klinkt.

Hoop in m'n woonkamer
Ik kan een hoop uit je hoofd halen
Ik ben toch niet mooi genoeg voor je?
En vind je dat echt, zeg 't vervroegd voor me
Laat me maar achter, voor ik teveel ga verwachten

Ze begint met het benoemen van hoop, waarschijnlijk op een goed vervolg in de liefde. Maar gaat het hier inhoudelijk ook over? Ze is goed voor de ander, want ze "kan een hoop uit je hoofd halen". Ik denk hierbij aan problemen, negatieve gedachten, zorgen, maar aan de andere kant vermoedt ze dat ze niet mooi genoeg is voor de ander. Ze denkt dit, maar wil eigenlijk dat die ander dat ook echt zegt, dat ze een duidelijke, simpele reden heeft om dit te laten stoppen. Ze kan het zelf niet, kan niet anders dan haar gevoel volgen. Ze laat de beslissing aan de ander. "Laat me maar achter, voor ik te veel ga verwachten." 

Ook aan het einde van het nummer in een aangepast refrein komt naar voren dat ze zelf meer in de verliefdheid zit dan de ander:

En oh, er hangt zwaarte om de avond
Omdat ik het vast veel mooier dan jij vond

Het lijkt me op deze manier dat haar gevoel nog door wil gaan en nog hoop heeft, maar dat haar verstand iets anders zegt. Het doorhakken van de knoop laat ze over aan de ander, die minder verliefd is en waarschijnlijk wat reëler nadenkt, die met een fris hoofd kan zeggen: nee, we gaan nu te ver.

Terug naar de hoop: ik vrees dat we hier vooral te maken hebben met schijnhoop. De videoclip laat ook vooral treurnis zien: een bord spaghetti op de grond met de spaghetti er half af, een bassiste die met haar hoofd tegen de muur treurig speelt, een donkere ruimte, sippe gezichten. Misschien gaf de clip wel wat sturing in de interpretatie. Of we die sturing willen omarmen, is natuurlijk altijd aan de luisteraar.