zaterdag 10 september 2016

Recensie: De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren - Haruki Murakami

De Japanse Tsukuru is kleurloos, want hij heeft in tegenstelling tot zijn middelbare schoolvrienden geen kleur in zijn naam. Tsukuru betekent 'maker' en Tazaki, zijn familienaam, betekent 'veelpunt'. Saai. Zijn vrienden krijgen de bijnamen 'de Blauwe', 'de Rooie', 'Witje' en 'Zwartje'. Ondanks de kleurloze Tsukuru is het vijftal een hechte vriendengroep. Er hangt een harmonie in de groep, zo perfect als je misschien nog nooit hebt meegemaakt. Maar opeens willen de kleuren Tsukuru niet meer zien.

Ze zeggen niet waarom. Tsukuru begrijpt er helemaal niets van. In zijn studententijd verkeert hij een halfjaar lang in een zwaar depressieve staat waarin hij bijna dood gaat. Uit eindelijk komt hij er weer bovenop. Toch houdt het hem zestien jaar later nog steeds in z'n greep als hij datet met een vijf jaar oudere vrouw, Sala. Zij wil niet dat hij ermee blijft zitten. Ze gebiedt hem op onderzoek uit te gaan. "Ik googel ze wel even en dan ga jij ze opzoeken!"

dinsdag 6 september 2016

Spelling als medicijn tegen taalverandering?

Bedankjes voor de deelnemende kinderen
In veel gebieden van het Nederlands gaat de z steeds meer als de s klinken en de v als de f. “Ik heb de son sien sakken in de see”, is een stereotype uiting van een Amsterdammer. Het verschil tussen de s en z en tussen de f en de v is wel eens groter geweest. In het zuiden van het land is dat verschil nog het meest aanwezig. Daar vind je ook nog een onderscheid tussen de (geschreven) ch en g. In Zuid-Holland, waar ik woon, is er zo goed als geen verschil meer tussen die klanken. Maar je schrijft ze dus nog wel anders! Over deze klankverandering wilde ik meer te weten komen. Sterker nog: hier wilde ik het scriptieonderzoek voor mijn master Taalwetenschappen over gaan doen.

Ik ging op onderzoek uit om te weten te komen hoe Zuid-Hollandse kinderen deze wrijfklanken precies aanleren. Hierbij wilde ik antwoord op de volgende vragen. Maken de kinderen überhaupt wel een onderscheid tussen de korte variant (v, z, g) en de lange variant (f, s, ch)? Zo ja, op welke leeftijden doen ze dat? En speelt de klankomgeving eigenlijk nog een rol?