dinsdag 8 december 2015

Wim Daniëls is helemaal van de taal

"Meneer, mag ik met u op de foto?"
We gingen even in het licht staan. Mijn mobiel had ik aan Hanna gegeven, die de foto ging maken. Eigenlijk wilde ik een Daniëls-fie, maar dit was toch net iets beter. Toen Hanna klaar was, kwam snel de hoffotograaf van de Katwijkse bibliotheek foto's van Wim Daniëls en mij maken, misschien onder het mom: er waren zelfs groupies die met 'm op de foto wilden!

Dat hij populair was, kon je nog duidelijker zien aan het aantal aanwezigen. Maar liefst 80 mensen hadden er €5 euro en een vrije avond voor over om deze taalkundige lezing bij te wonen. Verschillende mensen kenden hem van Kopspijkers, een programma van Radio 2, een jongen vertelde een boek, Ruben, van hem te hebben gelezen, anderen kenden hem vaag, zoals Hanna. Ze belde vorige week: "Ik denk dat dit wel wat voor jou is. Een voorstelling van Wim Daniëls. Hij is helemaal van de taal!"

Z'n beginslide stond al klaar toen de bezoekers binnendruppelden. Een kaart van de familienamenbank van het Meertens, zag ik, maar welke naam? Daniëls, gokte ik, maar ik zat fout. Het was "van Katwijk". Heel relevant voor het leeuwendeel van de luisteraars dat Katwijks was. Zo wist Daniëls het publiek in z'n greep te houden. Boeiend, grappig, afwisselend en relevant was zijn praatje, dat af en toe zelfs iets weg had van cabaret. Een afbeelding van een jonge Wim uit de jaren zestig kwam voorbij en we gingen over op één van de hoofdonderwerpen van de avond: dialect. "Het Katwijks heeft wel wat overeenkomsten met het dialect van Aarle-Rixtel, mijn geboorteplaats. Beide hebben de bilabiale w." 

Ook de herkomst van ons alfabet en enkele spellingverschijnsels werden kort en toegankelijk toegelicht. De interessante feitjes over bepaalde woorden klonken naar meer en waren zó afwisselend dat ook ik er geen genoeg van kreeg. 

Wist je dat woordenboekmakers spookwoorden in hun boek verwerken? Dat zijn zelfbedachte woorden die erin staan om kopiëren te voorkomen. Als je de film Paper Towns hebt gezien, weet je precies waar ik het over heb. Zo gebruikt Daniëls nu waarschijnlijk als enige het woord honduree voor 'papiertje dat tussen plakjes kaas wordt gelegd'. Wie weet is dat na vanavond een verrijking van het Katwijks.

Zo'n beetje aan het einde - want ja, er was lekker geen structuur - kwam hij met een gedichtje. Ik weet niet meer waar het op sloeg, maar ik wil het toch maar even herhalen. Het is van K. Schippers en het heet Bij Loosdrecht. Dit is hoe Daniëls het voordroeg:

Als dit Ierland was
zou ik anders kijken.

Stiekem zegt het eigenlijke gedicht 'beter kijken'. Anders is niet beter, toch ook niet slechter. Improvisatie is niet waterdicht, maar je kunt er wel meer van genieten, zelfs als kenner.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten